تولید گیاهان زراعی (Dec 2022)

تأثیر کاربرد لئوناردیت، ورمی کمپوست و خاک آب‌بندان بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی در فلفل سبز (Capsicum Anuumm L. )

  • نازنین صالحی نسب,
  • مجمد علی بهمنیار,
  • سید مصطفی عمادی

DOI
https://doi.org/10.22069/ejcp.2023.19942.2490
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 4
pp. 101 – 118

Abstract

Read online

چکیدهسابقه و هدف: امروزه در سیستم ‌کشاورزی پایدار، به منظور افزایش کمی و کیفی تولید در گیاهان از کودهای ‌آلی در کنار کودهای شیمیایی استفاده می‌شود. کاربرد تلفیقی کودهای‌ آلی و شیمیایی می-تواند با بهبود ویژگی‌های کیفی خاک و جذب بیشتر عناصر غذایی باعث افزایش رشد و عملکرد گیاه ‌شود. در این نوع رویکرد از مدیریت زراعی، درصدی از نیاز گیاه به عناصر غذایی به‌وسیله کودهای‌ شیمیایی و مابقی از طریق کودهای آلی تأمین می‌شود. بدین منظور در این مطالعه از اصلاح کننده‌های آلی نظیر لئوناردیت، ورمی‌کمپوست، خاک‌ آب‌بندان و همچنین هیومیک اسید استخراج‌ شده از آن‌ها به روش تلفیقی با کاربرد کود شیمیایی استفاده گردید. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر کاربرد برخی اصلاح‌ کننده‌های آلی و هیومیک اسید استخراجی از آن‌ها بر عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت برخی عناصر غذایی در فلفل سبز است. مواد و روش: به منظور بررسی تأثیر کاربرد اصلاح‌ کننده‌های آلی و هیومیک اسیدهای استخراج شده از آن‌ها بر میزان ‌عملکرد، اجزای -عملکرد و غلظت برخی عناصر‌ غذایی در فلفل ‌سبز، آزمایشی گلدانی به صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در فصل -زراعی سال 1398 انجام ‌شد. در این آزمایش فاکتورهای ‌اصلی شامل سه نوع اصلاح ‌کننده ‌آلی (لئوناردیت، ورمی‌کمپوست و خاک‌آببندان) و فاکتورهای‌ فرعی در 14 سطح شامل شاهد، تیمار کود ‌شیمیایی NPK طبق آزمون ‌خاک، لئوناردیت در سه سطح (6/2، 2/5 و 8/7 تن ‌در ‌هکتار)، هیومیک اسید استخراج‌ شده از ‌لئوناردیت در سه سطح (6/2، 2/5 و 8/7 کیلوگرم ‌در ‌هکتار)، 6/2 تن لئوناردیت ‌در ‌هکتار به ‌همراه 75 درصد NPK ، 2/5 تن لئوناردیت ‌در ‌هکتار به ‌همراه 50 درصد NPK و 8/7 تن‌ لئوناردیت در‌ هکتار به‌ همراه 25 درصد NPK، 6/2 کیلوگرم‌ هیومیک اسید استخراج‌ شده از لئوناردیت ‌در ‌هکتار به ‌همراه 75 درصد NPK، 2/5 کیلوگرم هیومیک اسید استخراج‌ شده از لئوناردیت ‌‌در ‌هکتار به -همراه 50 درصد NPK و 8/7 کیلوگرم هیومیک اسید استخراج‌ شده از لئوناردیت‌ در‌ هکتار به ‌همراه 25 درصد NPK) در‌نظر گرفته ‌شدند. همچنین تمامی فاکتورهای فرعی برای تیمار ورمی‌کمپوست و خاک -آببندان نیز مشابه لئوناردیت بودند.یافته‌ها: نتایج نشان داد کاربرد اصلاح ‌کننده‌های‌ آلی، تیمارهای اصلاح‌ کننده‌ آلی به همراه کود ‌شیمیایی و برهمکنش اصلاح ‌کننده‌های -آلی و تیمارهای کود ‌شیمیایی اثر معنی‌داری بر میزان عملکرد، اجزای عملکرد و غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم میوه فلفل سبز داشت. کاربرد هیومیک اسید حاصل از ‌لئوناردیت به میزان 6/2 کیلوگرم ‌در ‌هکتار به ‌همراه 75‌ درصد NPK توانست میزان عملکرد‌ فلفل، ارتفاع -بوته، سطح ‌برگ و کلروفیل‌ کل برگ را به ترتیب 6 ، 7/1 ، 3/2 و 7/2 برابر نسبت به شاهد افزایش دهد. همچنین، میزان نیتروژن، فسفر و پتاسیم میوه فلفل سبز در این تیمار نسبت به شاهد به ترتیب 7، 8/2 و 9/2 برابر، افزایش داشت. نتیجه‌گیری: کاربرد کودهای ‌آلی و هیومیک اسید استخراج‌ شده از آن-ها موجب افزایش غلظت عناصر پرمصرف مانند نیتروژن، فسفر و پتاسیم در میوه فلفل سبز و همچنین ارتقای صفات رویشی از قبیل وزن خشک گیاه، ارتفاع بوته، مقدار کلروفیل و سطح‌ برگ در فلفل سبز شد. در واقع لئوناردیت و هیومیک اسید استخراج شده از آن، به دلیل افزایش سطح جذب ریشه، بهبود شرایط تهویه و رطوبت خاک و قابلیت کلات‌کنندگی ‌عناصر غذایی، باعث افزایش دسترس‌پذیری این عناصر برای گیاه و بهبود رشد شدند. به‌طور کلی کاربرد تلفیقی هیومیک اسید استخراجی از کودهای‌ آلی و شیمیایی (NPK) به دلیل غنی بودن از عناصرغذایی مورد نیاز و بهبود خصوصیات کیفی خاک برای رشد ریشه، سبب افزایش معنی‌دار عملکرد و و اجزای عملکرد گیاه نسبت به تیمار شاهد شدند.

Keywords