جامعه شناسی سیاسی جهان اسلام (Mar 2023)

بررسی نسبت رسانه‌های اجتماعی و سطح سکولاریسم در غرب آسیا و شمال آفریقا

  • مرتضی ابراهیمی,
  • زهرا صادقی نقدعلی

DOI
https://doi.org/10.22070/iws.2024.18395.2335
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 22
pp. 217 – 236

Abstract

Read online

سکولاریسم یکی از مفاهیم مدرنیته است که برخاسته از اندیشه، فرهنگ و تحولات قرون اخیر مغرب زمین است، در جوامع مدرن امروزی، سکولاریسم نقش مهمی در تفکیک نهادهای دینی از نهادهای سیاسی و اجرایی ایفا می‌کند. این امر موجب می‌شود تا حقوق و آزادی‌های اساسی شهروندان بدون توجه به گرایشات مذهبی آن‌ها تضمین شود؛ اما در حال راه­یابی به سایر مناطق جهان است. یکی از مناطقی که در دهه­های اخیر به نظر می­رسد تحت تأثیر سکولاریسم قرارگرفته، جهان عرب است که برخی از محققان نقش اینترنت و رسانه­های اجتماعی در این امر را پررنگ می­دانند. با عنایت به موارد فوق این پژوهش به شیوه تحلیل ثانویه به بررسی تأثیر رسانه­های اجتماعی بر روی تمایل شهروندان عرب به سکولاریسم، بر اساس داده­های موج VII (2021-2022) عرب بارومتر می­پردازد. نتایج این پژوهش که بر اساس داده­های 12 کشور غرب آسیا و شمال آفریقا شامل 12 کشور الجزایر، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، لیبی، موریتانی، مراکش، فلسطین، سودان و تونس و با حجم نمونه 26154 نفر به دست آمده است، نشان می­دهد که رسانه­های اجتماعی به طور معنی­داری باعث افزایش تمایل شهروندان عرب به سکولاریسم می­شود. همچنین آزمون­های تفکیکی حاکی از آن است که نقش اینستاگرام در افزایش تمایل به سکولاریسم، پررنگ­تر از بقیه رسانه­های اجتماعی بود.

Keywords