Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Oct 2021)
Maurice de Guérin’in La Bacchante Adlı Eserinde Bakkhalar, Dionisos ve Anadolu Kültürüne Dair Bir İnceleme
Abstract
Anadolu’dan Antik Yunan’a uzanan yolculuğunda Dionisos, birçok esere konu olmuş, birçok isimle anılmıştır. Ancak Dionisos, Anadolu Tanrısı olmasından çok, Antik Yunan Tragedyalarında adına yapılan dithyrambos törenleri ile bilinmektedir. Özellikle, XIX.yüzyılın başlarında edebiyatta romantik akımın ortaya çıkışı ve milliyetçilik akımının yükselişi ile birlikte Batılı yazarlar, Batı Anadolu ve Trakya’da olan Antik Uygarlıkları Antik Yunan Uygarlığı adı altında sınıflandırarak tekilleştirmiştir. Bunlardan bir tanesi de, Fransa’da düzyazı şiirinin öncülerinden biri olarak bilinen Maurice de Guérin’dir. 1839 yılında yazmış olduğu Le Centaure ve La Bacchante adlı eserlerinde Antik Yunan etkisi açık bir şekilde görülmektedir. Antik Yunan tragedya yazarı Euripides’in Bakkhalar adlı oyunundan yola çıkarak bir düzyazı şiir yazmış ve Dionisos ile Bakkhalar’ı bu eserde şiirsel bir dille anlatmıştır. Ancak, Euripides’in Dionisos’u ele alışının tam tersine, M. de Guérin, içinde bulunduğu dönemin etkisiyle, Dionisos’un Anadolu’dan geldiğinden bahsetmez; onu bir Antik Yunan Tanrısı, Olympos Tanrısı olarak kabul eder; eserinde Bakkhalar’ın Dionisos’a yaptığı ayinler Yunanistan içinde gerçekleşmektedir. Bununla birlikte, M.de Guérin’in eserinde Batı Anadolu’dan, Trakya’dan örneklemeler yer almakta, bunu Antik Yunan adı altında tekilleştirmektedir. Çalışmamızda amacımız, bir kültürü diğerinden üstün tutmak değil, kültürel yapıya dair edebi bir yaklaşımı incelemektir. Bu açıdan, Euripides’in Bakkhalar eseri doğrultusunda, Maurice de Guérin’in La Bacchante-Bakkha düzyazı şiirini incelemeyi amaçlamaktayız.
Keywords