Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2021)
Disiplin ve Ceza’nın Saç Metaforu Üzerinden Neş’e Erdok Resimlerine Yansıması
Abstract
Dünya nüfusunun yarısını oluşturan kadınlar, dünyanın neredeyse tamamında toplumsal cinsiyet kalıplarına bağlı ayrımcılıklarla, baskılarla mücadele etmektedir. Bu baskıların en yoğun olduğu unsurlardan biri ise görünüşleri üzerine oluşmuş beklentilerdir. Dergi kapaklarına yakışır incecik fizikler ve bu “mükemmel” bedenleri süsleyen uzun saçlar en genel güzellik kalıpları olarak karşımıza çıkmaktadır. Uzun saç ve kadın binlerce yıl içerisinde öyle özdeşleştirilmiştir ki kadının kısa saçlı olması ya da erkeğin uzun saçlı olması doğal olmayan bir görünüm olarak görülmüştür. Neş’e Erdok, Disiplin ve Ceza isimli serisinde, kadının saçı ile ilgili toplumun söz söylemesi üzerine durmuştur. Sanatçı, tarihsel ve dini kökenleri bulunan, kadınların saçları üzerinden cezalandırılmaları temasını kendisine temel almıştır. Disiplin ve Ceza ismini verdiği serisinde yer alan eserlerinde kadınların bedenlerine teklifsizce uzanan ellerin, kadınların bedenlerine müdahalelerini konu etmiştir. Çalışmamızda öncelikle saç, saç kesme ile cezalandırmanın tarihsel ve dini kökenleri üzerinde durulmuştur. Seriyi oluşturan altı resim dış ve iç yapıları ile tek tek incelenmiştir. Sonuç olarak ise bu resimler ile topluma hissettirilmek istenen mesajlar üzerinde durulmuştur.
Keywords