سیاست علم و فناوری (Jul 2010)
ارزیابی فلسفی و دلالت های سیاستگذارانه تأثیرات چهارمین موج توسعه علمی و فناورانه بر فرهنگ و جامعه: ملاحظاتی از دیدگاه عقلانیت نقاد
Abstract
ارزیابی نقادانه تحولات اجتماعی و تأثیرات متقابل عواملی که در صحنه حیات آدمی، احوال و شیوه زیست افراد و جوامع را شکل میدهند از دغدغههای اصلی آن دسته از متفکران معاصر است که میکوشند از ابزارهای نظری برای راهگشایی در حوزههای عملی بهره بگیرند. در مقاله حاضر کوشش شده است به شیوهای انتقادی و از دیدگاه ملاحظات فلسفی- نظری متکی به رویکرد عقلانیت نقاد و با تکیه به دادهها و اطلاعات تجربی، برخی آثار و عوارض فرهنگی- اجتماعی تغییرات گسترده ای که به علت پیشرفت بیسابقه علوم و فناوری های مدرن در حال پدیدار شدن است، مورد ارزیابی قرار گیرد. در بخش نخست مقاله توضیحاتی در باره چهارمین موج توسعه علمی و فناورانه ارائه میگردد. در بخش دوم برخی تبعات پیشرفتهایی که در زمینه این علوم و فناوری حاصل شده و یا در حال حصول است بر فرهنگ و جامعه بررسی خواهد شد. توجه اصلی این پژوهش فلسفی ناظر به گزینههایی است که در برابر انسان مدرن و در ارتباط با تحولات بیوقفه علوم و فناوری-های جدید قرار دارد. در سومین بخش مقاله شماری از آموزههای سیاستگذارانه برای دستاندرکاران سیاستها و سیاستگذاریها در ارتباط با تأثیرات موج چهارم توسعه علمی و فناورانه بر اجتماع و فرهنگ در ایران ارائه شده است.