امکان‌سنجی اجرای معیشت جایگزین در تالاب های آلماگل، آجی گل و آلاگل

Abstract

تالاب‌های آلماگل، آجی‌گل و آلاگل استان گلستان با جای گرفتن در فهرست پیمان‌نامه رامسر از بخت فرامرزی برای بهبود جایگاه خویش برخوردار می‌باشند. دگرگونی‌های آب و هوایی و کاهش بن‌مایه‌های آبی و فشار وارده از سوی گروه‌های مردمی پیرامون تالاب‌ها برای بهره‌برداری از بن‌مایه‌های زیستی و نازیستی آن‌ها از دسته چالش‌های است که مهار و پایش آن نیازمند راه‌کاری است که فرنود آن پاسداری از تالاب‌های سه‌گانه بدست خود مردمان بومی می‌باشد. امروزه با برپای برنامه‌های معیشت جایگزین می‌توان اقتصاد خانوارهای روستایی را بهبود بخشیده و از این راه نیاز آن‌ها را برای استفاده از بن‌مایه‌های تالاب کاهش داد. در پژوهش کنونی پس از بررسی دارایی‌های پنج‌گانهِ اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، انسانی و فیزیکی در دو روستای پیرامون تالاب‌های سه‌گانه (تنگلی و اُوخی‌تپه) و با بکارگیری روش مشارکت سریع، برای برپایی پیشه‌های جایگزین و نو اقدام گردیده و سپس با ارزیابی اجتماعی، اقتصادی و محیط‌زیستی بهترین گزینه‌ها را برای آموزش و گسترش پیشه‌ها به مردمان بومی پیشنهاد گردیده است. فرنودهای این پژوهش نشان داده است که در این دو روستا می‌توان از 13 پیشه پیشنهادی 10 پیشه هماهنگ با محیط‌زیست را برای پشتیبانی از تالاب‌های سه‌گانه برنامه‌ریزی و راه‌اندازی نمود. این پیشه-ها بر پایه برتری برای آموزش و اجرا در این دو روستا به‌ترتیب دربرگیرنده صنایع دستی ترکمن، کشت ارقام کشاورزی دیم و کم‌آب‌خواه، کرم ورمی کمپوست، پرنده‌نگری، تولید گیاهان دارویی، خانه‌های بوم‌گردی، پرورش شترمرغ، مزارع تولید برق، پرورش بلدرچین و مرغ بومی و فرآورده‌های گلخانه‌ای پیشنهاد گردیدند.

Keywords

• تالاب‌های آلماگل
• آلاگل و آجی‌گل
• پیشه‌های جایگزین
• مردم بومی