Genetyczne podstawy cytoplazmatyczno-jądrowej męskiej sterylności (CMS) u roślin oraz jej wykorzystanie w hodowli. Praca przeglądowa

Abstract

Zjawisko cytoplazmatyczno-jądrowej męskiej sterylności (CMS) u roślin charakteryzuje się upośledzeniem rozwoju pełnowartościowego pyłku. To zaburzenie jest wynikiem niekompatybilności genomu mitochondrialnego i jądrowego. Istnieje wiele hipotez tłumaczących CMS, jednak molekularny mechanizm działania męskiej sterylności i przywracania płodności u większości gatunków roślin uprawnych pozostaje nieznany. Mimo to prace hodowców umożliwiły opracowanie wydajnych systemów CMS, które znalazły zastosowanie w hodowli między innymi zbóż. Zainteresowanie hodowlą heterozyjną wiąże się zarówno z możliwością wykorzystania efektu heterozji (poprzez krzyżowanie formy matecznej i ojcowskiej), jak i z kontrolą nad materiałem siewnym. Ze względów ekonomicznych hodowla heterozyjna ma – i należy oczekiwać, że będzie mieć – istotne znaczenie gospodarcze.

Keywords

• rośliny
• cytoplazmatyczna męska sterylność
• mitochondrialne DNA
• otwarta ramka odczytu
• geny przywracania płodności