Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Nov 2019)
Antalyalı Athenaeus’un Felsefesinde Ruh (Pneuma) ve Beden İlişkisi
Abstract
AntikYunan’da ortaya çıkan felsefe, MÖ 4. yüzyıldan MÖ 1. yüzyıla kadarki süreçtepek çok değişime uğrayarak gelişimini devam ettirmiştir. Felsefe, doğadaninsana geçerek ilk değişimini, Platon ve Aristoteles tarafından felsefeningenel çerçevesinin çizildiği sistematik dönemle de ikinci değişimini gerçekleştirmiştir.Bu süreçte çizilen genel çerçevenin felsefenin yanında tıp alanını daetkilediği ve bu etkinin MÖ 1. yüzyılda açıkça ortaya çıktığı görülür. Buçalışma, söz konusu dönemde filozof olduğu kadar hekim unvanıyla da tanınanAthenaeus’un ruh/beden düalizminde hangi düşünce okullarını benimsediğini ve netür kaynaklardan beslenerek mesleğini icra ettiğini ortaya koymayıamaçlamaktadır. Buna göre Athenaeus’un felsefesini Platon ve Stoacı görüşlerdenhareketle açıklamanın o dönemin önemli bir tartışma zeminini oluşturanruh/beden ilişkisini daha anlaşılır kılacağı ifade edilebilir. Nitekim Romaİmparatorluğu’nun kuruluş döneminde hekimler, fizyolojik ve zihinsel olduğufarz edilen pek çok hastalığı psikolojik tedavilerle gidermeye çalışmışlardır.Ayrıca bu anlayış, bedensel hastalıkların ruhsal durumlarla ilişkili olduğunugöstermesi açısından önemlidir. Hekimlerin psikolojik rahatsızlığı bulunanhastaları dikkat dağıtıcı egzersizlerle iyileştirme çabaları, böyle birdüşüncenin sonucu olarak okunabilir.
Keywords