روانشناسی بالینی و شخصیت (Feb 2022)
رواسازی و اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس خود فراشخصی (MPS)
Abstract
مقدمه: افرادی با خود فراشخصی برای پیدا کردن معنای زندگی و تعریف خود، از ابعاد شخصی و اجتماعی فراتر میروند، احساس هویت در این اشخاص فراتر از تمرکز بر خود بوده و شامل احساس ارتباط با تمام موجودات است. برای بررسی اثرهای شناختی، انگیزشی، هیجانی و رفتاری این بعد ازتفسیرخود، وجود ابزاری که از روایی و اعتبار قابل قبولی برخوردار باشد، ضروری است. هدف پژوهش حاضر رواسازی و اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس خود فراشخصی است.روش: نمونه پژوهش حاضر شامل ۲۰۰ نفر از دانشجویان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ دانشگاه تهران و شهید بهشتی بودند و با استفاده از روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. نسخه فارسی مقیاس خود فراشخصی پس از طی مراحل ترجمه-بازترجمه، تنظیم و همراه با پرسشنامههای شاخص واکنشپذیری بین فردی و مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی اجرا گردید. در این پژوهش جهت بررسی روایی مقیاس، از تحلیل عاملی تأییدی و روایی همگرا و واگرا استفاده شد. برای بررسی روایی همگرا، همبستگی این مقیاس با زیرمقیاسهای خیالپردازی، دیدگاه گیری و توجه همدلانه از مقیاس واکنشپذیری بین فردی و برای بررسی روایی واگرا همبستگی آن با مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی محاسبه گردید. همچنین اعتبار مقیاس با استفاده از روش اعتبار همسانی درونی آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی مورد ارزیابی قرار گرفت.نتایج: نتایج تحلیل عاملی تأییدی ساختار تک عاملی در نمونه ایرانی را تأیید میکند و دلالت بر نیکویی برازش و مطلوب بودن مدل تک عاملی دارد (χ2⁄df= 2.607, GFI= 0.917, RMSEA= 0.069, SRMR= 0.053). همبستگیهای معنادار بین مقیاس خود فراشخصی با مقیاسهای شاخص واکنشپذیری بینفردی و مقیاس افسردگی، اضطراب و تنیدگی نیز روایی همگرا و واگرای مقیاس خود فراشخصی را تأیید میکنند (p <0.05). اعتبار مقیاس با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ کل مقیاس 0.86 و تتای ترتیبی کل مقیاس برابر با 0.84 به دست آمد.بحث و نتیجهگیری: بهطورکلی میتوان گفت نسخه فارسی مقیاس خود فراشخصی ساختاری تک عاملی داشته و از روایی و اعتبار لازم برای کاربرد در پژوهشهای روانشناختی با نمونه ایرانی برخوردار است.
Keywords