علوم و تحقیقات بذر ایران (Jun 2016)
گروهبندی ژنوتیپهای کلزا در تیمارهای مختلف تنش خشکی در مرحله جوانهزنی بر اساس تجزیههای آماری چند متغیره
Abstract
این مطالعه بهمنظور گروهبندی 10 ژنوتیپ کلزا با استفاده از نشانگرهای مولکولی و همچنین بررسی مقاومت به خشکی این ژنوتیپها انجام شده است. در این تحقیق با استفاده از 19 آغازگر تکی و ترکیبی ISSR و رتروترانسپزون، 85 نوار چندشکل بهدست آمد و درصد چندشکلی نشانگرها بین 50 تا 100 متغیر بود. تجزیه خوشهای دادههای مولکولی، ژنوتیپها را در سه گروه که به ترتیب 5، 3 و 2 ژنوتیپ، قرار داد. نتایج حاصل از واکنش ژنوتیپهای کلزا به خشکی در مرحله جوانهزنی در آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک با سه تکرار تجزیه و تحلیل شد. تجزیه خوشهای دادههای جوانهزنی به روش UPGMA و فاصله اقلیدوسی، تیمارها را در چهار گروه مجزا قرار داد. تجزیه تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر نشان داد که خوشهبندی به روش UPGMA با 95 درصد صحت، انجام شده است. گروه دوم از لحاظ اکثر صفات دارای ارزش بالایی بود و با قرار گرفتن تیمارهای مختلف ژنوتیپ SLM046 در این گروه میتوان آن را بهعنوان ژنوتیپ متحمل معرفی کرد. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفههای اصلی پس از چرخش وریماکس سه مؤلفه با نامهای ساقهچه، ریشهچه و درصد جوانهزنی را مشخص نمود که در مجموع 31/88 درصد از تغییرات بین صفات را توجیه کردند و بررسی دیاگرام پراکنش براساس دو مولفه اول، ناحیه اول را بهعنوان ناحیه مطلوب تشخیص داد و تیمارهای مربوط ژنوتیپهای که در این ناحیه قرار دارند، ژنوتیپهای با عکسالعمل مطلوب نسبت به تنش خشکی هستند و میتوان آنها را بهعنوان ژنوتیپ متحمل در مرحله جوانیزنی معرفی نمود.