مجله علوم و فنون هستهای (Aug 2006)
القاء موتاسیون در نارنگی به منظور ایجاد تنوع ژنتیکی در جهت تولید موتانتهایی با صفات کیفی برتر (با استفاده از پرتوهای گاما)
Abstract
تنوع ژنتیکی از عوامل ضروری اصلاح نباتات است. ایجاد جهش (موتاسیون) در ازدیاد ذخایر متنوع ژنتیکی بسیار مؤثّر و در بهبود ارقام درختان میوه و محصولات گیاهی دیگر مفید است. پیشرفتهای اخیر در زیفنشناسی روشهای جدیدی را برای ریزازدیادی و دْزیابی گیاهان با صفت برتر حاصل از جهش و دگرگونی ایجاد کرده است. در این کار پژوهشی، نارنگی رقم کلمانتین به عنوان رقم مناسب که تطابقپذیری خوبی با شرایط جوی شمال کشور دارد انتخاب شده است. از صفات نامناسب این رقم، میتوان تعداد زیاد دانه در میوه را نام برد. در این کار پژوهشی پرتوهای گاما به عنوان موتاژن فیزیکی با دْزهای Gy 35، 40، 45 روی جوانههای جانبی بعد از کشت بخشینه انتهایی و تولید گیاهان عاری از ویروس بکار برده شد. جوانههای پرتو دیده بر روی پایه نارنج پیوند زده شدند (M1V1). برای از بین بردن کایمرا در سه نسل هرس انجام گرفت و در نهایت گیاهان M1V3به زمین اصلی منتقل شدند. پس از رسیدن به سن میوهدهی بر اساس صفات موردنظر، انتخاب صورت گرفت که در نتیجه، تعدادی درختچه با میوههای بدون هسته و تعدادی درختچه زودرس و دیررس بدست آمد.