Ljetopis socijalnog rada (Jul 2007)
MODELI UČENJA ODRASLIH I PROFESIONALNI RAZVOJ
Abstract
U radu su detaljno prikazani neki modeli učenja odraslih relevantni za profesionalni razvoj. Raspravljene su razvojne perspektive u odrasloj dobi polazeći od teorije životnog raspona. U okviru tog pristupa smatra se da razvoj određen biološkim, psihološkim i sociokulturnim činiteljima u cjeloživotnoj perspektivi istodobno uključuje i rast i opadanje.Opisana su neka obilježja kognitivnog funkcioniranja u odrasloj dobi – intelektualno funkcioniranje, pod Catellovim modelom fluidne i kristalizirane inteligencije, kvalitativne razlike u kognitivnom funkcioniranju u formalnom i postformalnom razdoblju, promjene u ekspertnosti i mudrosti te promjene u pamćenju vezane uz odraslu dob. Promjene u kognitivnom funkcioniranju u zreloj dobi rezultat su kontinuiranog učenja. U nastavku rada opisani su kognitivistički modeli učenja odraslih: procesni model obrade informacija Atkinsona i Shiffrina (1986.), model dubine obrade informacija Craika i Lockharta (1972.) i model socijalnog učenja Alberta Bandure (1978.) te je raspravljena njihova primjena u poučavanju odraslih. Osim spomenutih modela, prikazani su i modeli iskustvenog učenja: Kolbov model iskustvenog učenja (1984.), model s dvostrukom petljom Schöna i Argyrisa (1996.) te model refleksivnog učenja s višestrukim petljama (Cowan, 1993.). Opisana je i primjena ovih modela u poučavanju odraslih.