Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Aug 2009)
Silifke’de Yer Şekilleri İle Bitki Örtüsünün Küçükbaş ve Büyükbaş Hayvan Varlığının Dağılışına Etkisi
Abstract
İnsanların zirai faaliyetlerden sonra yerleşik hayata geçerek uğraşmaya başladığıen eski ekonomik faaliyetlerden biri de hayvancılıktır. Bu faaliyet türü yapıldığıyerin coğrafi özelliklerine göre şekillenip, gelişmektedir. Ülkemizde yer şekilleri ile bitki örtüsü, küçükbaşve büyükbaşhayvan varlığının dağılışınıetkileyen en büyük iki etmendir. Bilindiği gibi yer şekillerinin engebeli ve dağlık, tarım arazilerinin sınırlıolduğu ve maki bitki örtüsünün bulunduğu alanlarda genellikle kıl keçisi yetiştiriciliği yaygındır. Engebeli ve eğimli arazilerde daha atik hareket eden ve çabuk uyum sağlayabilen kıl keçisi bu alanlarda yoğunlaşmaktadır. Yer şekillerinin hafif engebeli olduğu, bozkır bitki örtüsüne sahip alanlarda koyun yetiştiriciliği yaygındır. Ancak kıl keçilerinin orman örtüsüne zarar vermesinin önlenmesi için kıl keçisi yerine koyun türlerinin beslenmesi teşvik edilmektedir. Bu durum ülkemizde kıl keçisi sayısınıazaltırken koyun sayısınıarttırmaktadır. Ülkemizde yer şekillerinin engebesiz olduğu, bitki örtüsü çayır ve otlaklardan oluşan sahalarda büyükbaşhayvancılık özellikle de sığır yetiştiriciliği yaygındır. Tarım arazilerinin parçalıve küçük olduğu, makineli tarımın gelişmesine müsait olmayan alanlarda sayılarıgiderek azalsa da binek hayvanlarının beslenmesine devam edilmektedir. Bu makalede Silifke’de bulunan küçükbaşve büyükbaşhayvan varlığının köylere dağılışıincelenerek; yer şekillerinin ve bitki örtüsünün küçükbaşve büyükbaşhayvan varlığının dağılışıüzerindeki etkileri ele alınmıştır. Araştırma sahasında 74 köy yerleşmesi bulunmaktadır. Silifke’de, küçükbaşve büyükbaşhayvan varlığı, yer şekilleri ile bitki örtüsünün etkisi altında şekillenerek dağılışgöstermiştir. İlçede yer şekillerinin engebeli ve eğimli, tarım arazilerinin sınırlıolduğu, maki bitki örtüsü bulunan sahalarda genellikle kıl keçisi yetiştiriciliği yaygındır. Orman içi, orman kenarıve dağeteği köylerinde ormana zarar verdiği için yasaklanan kıl keçisi, kademeli olarak azaltılırken; koyun sayısıartmaktadır. Göksu Ovasıgibi engebenin ve eğimin az olduğu, çayır ve otlakların bulunduğu alanlarda küçükbaşhayvan sayısıaz iken büyükbaşhayvan besiciliği ön plana çıkmaktadır.İlçede engebenin ve eğimin fazla, tarım arazilerinin küçük ve parçalıolduğu, makineli tarım yapmaya müsait olmayan, ulaşımda sıkıntıçekilen alanlarda binek ve yük hayvanlarıbeslenmektedir.
