Sosyolojik Kontekstte Moderniteye Dair İki Tez: Kopuş Mu Süreklilik Mi?

Abstract

Bu çalışmada sosyolojinin temel araştırma nesnesi olan modernite hakkında ortaya atılan bazı tezler tartışılacaktır. Modernite hakkındaki tezlerin tamamı tartışılmayacaktır. Çünkü böyle bir makalenin sınırları içinde modernite hakkında literatürdeki bütün tartışmaları dile getirmek elbette mümkün değildir. Elinizdeki metinde modernite hakkındaki iki tartışmayı sosyolojik kontekstte değerlendirmeye çalışacağız. Modernite kavramının tarihsel ve etimolojik kökenini ortaya koyduktan sonra ele alacağımız tartışmalardan ilki, modernitenin geçmişten bir kopuşu simgelemesi ve biricik, benzersiz olması hakkındadır. Bu çalışmada söz konusu görüşü savunan düşünürlerden iki tanesinin, Jürgen Habermas ve Hans Blumenberg’in konu ile ilgili görüşlerine yer verilecektir. Modernite hakkındaki ikinci tez ise modernitenin geçmişle sürekliliği olduğunu ve tarihselliğini savunur. İkinci tezi savunan düşünürlerden ise bazılarının görüşleri ele alınacaktır. Bu düşünürler sırasıyla Karl Löwith, Jacob Taubes, Carl Schmitt, Eric Voegelin ve Michael Gillespie’dir. Sosyolog Giddens’ın söylediği üzere “sosyoloji modernitenin bilimi”dir. Bu kontekstte moderniteye, modernliğe, modernliğin neliğine dair tezler günümüz sosyoloğunun topluma ilişkin araştırmalarına teorik ve entelektüel bir çerçeve oluşturur. Dolayısıyla metnin sonunda modernite hakkındaki felsefi tartışmaların sosyolojiye katkısının ne olduğu da ayrıca değerlendirilecektir.

Keywords

• sosyoloji
• modernite
• kopuş
• süreklilik
• gnostisizm