Ψυχολογία: το Περιοδικό της Ελληνικής Ψυχολογικής Εταιρείας (Oct 2020)
Η αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης στις κοινωνικές δεξιότητες σε άτομα με σχιζοφρένεια
Abstract
Δέκα άτομα με σχιζοφρένεια και δύο με σχιζοσυναισθηματική διαταραχή συμμετείχαν σε μια ομάδα εκπαίδευσης κοινωνικών δεξιοτήτων. Η δομημένη παρέμβαση συμπεριέλαβε δεξιότητες συζήτησης, επικοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων με στόχο τη δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων. Η εκπαίδευση έγινε σε συνδυασμό με τη διαχείριση περιστατικών από πρόσωπα αναφοράς και πραγματοποιήθηκε δύο φορές την εβδομάδα για 5 μήνες, με την κάθε συνεδρία να διαρκεί μία ώρα. Για την αξιολόγηση της παρέμβασης χρησιμοποιήθηκαν 2 υποκλίμακες (Κοινωνικής Επαφής και Επικοινωνίας) από το ερωτηματολόγιο Δεξιοτήτων Ζωής, το ερωτηματολόγιο Ποιότητας Ζωής και η Υποκλίμακα Αυτοαποτελεσματικότητας / Αυτοεκτίμησης από την Κλίμακα Ενδυνάμωσης. Με βάση αυτά εκτιμήθηκαν αντίστοιχα, η κοινωνική λειτουργικότητα, η κοινοτική λειτουργικότητα και η αίσθηση της αυτοαποτελεσματικότητας των ασθενών. Πραγματοποιήθηκαν δύο μετρήσεις, μια πριν την παρέμβαση και η δεύτερη, αμέσως μετά το τέλος της παρέμβασης. Η κοινωνική λειτουργικότητα και η κοινοτική λειτουργικότητα των ασθενών βελτιώθηκαν ενώ αντίθετα οι αντιλήψεις τους σχετικά με την αυτοαποτελεσματικότητά τους δεν παρουσίασαν σημαντική μεταβολή. Οι ασθενείς που συμπλήρωναν συχνά τις εργασίες για το σπίτι παρουσίασαν μεγαλύτερη βελτίωση στην κοινωνική επαφή σε σύγκριση με τους ασθενείς που συμπλήρωναν εργασίες για το σπίτι σπανιότερα. Η εκπαίδευση στις κοινωνικές δεξιότητες σε χρόνιους ψυχικά ασθενείς που διαμένουν στην κοινότητα αποδεικνύεται αποτελεσματική, καθώς οδηγεί στην απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων απαραίτητων στην καθημερινή τους ζωή. Η διαχείριση περιστατικών αποτελεί σημαντικό μέρος του προγράμματος εκπαίδευσης που ενισχύει την εκμάθηση, αλλά και τη μεταφορά των δεξιοτήτων έξω από το περιβάλλον της άμεσης εκμάθησης. Τα οφέλη από τις ασκήσεις για το σπίτι εξαρτώνται κυρίως από τον τύπο της άσκησης.
Keywords