فقه و اصول (Jun 2024)

تحلیل فقهی و حقوقی از منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد

  • سید حسین تهامی,
  • سید محمد مهدی قبولی درافشان,
  • سعید محسنی,
  • اعظم انصاری

DOI
https://doi.org/10.22067/jfiqh.2023.80302.1509
Journal volume & issue
Vol. 56, no. 1
pp. 37 – 64

Abstract

Read online

قانون مدنی، ‌مقررۀ خاصی در خصوص «منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد» ندارد و منابع فقهی نیز صریحاً به این موضوع نپرداخته‌اند. این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی در پی بررسی موضوع یادشده ازنظرِگاه فقهی و حقوقی و پاسخ‌گویی به این سؤال است که آیا می‌توان نظریه‌ای عمومی در خصوص تأثیر منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد، اصطیاد کرد؟ نتایج حاکی از این است که در فقه در ضمن برخی عقود معین؛ مانند اجاره، مساقات و... مصادیقی وجود دارد که با تحلیل آن می‌توان ادعا کرد مصادیق مزبور، هریک مصداقی است از «منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد» و ازآنجاکه مصادیق مزبور خصوصیتی ندارند، درخورِ تعمیم است و می‌توان آن را در قالب نظریۀ «منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد» تحلیل کرد. براساس نظریۀ یادشده، در خصوص تأثیر منتفی‌شدن هدف از انعقاد قرارداد، ضمانت‌ اجرای انفساخ و ایجاد حق فسخ در چهارچوب و شرایط خاص ‌ارائه‌شدنی است. البته در اِعمال حق فسخ، خسارت طرف مقابل نیز باید جبران شود.

Keywords