Pediatria i Medycyna Rodzinna (Apr 2011)
Krwawienia z przewodu pokarmowego
Abstract
Krwawienia z przewodu pokarmowego dzieli się ze względu na lokalizację, diagnostykę i sposób leczenia na: krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego (GOPP) pochodzenia nieżylakowego, krwawienia z żylaków przełyku oraz krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Odrębną grupę krwawień stanowią utajone krwawienia z przewodu pokarmowego, wymagające szczególnego postępowania. Krwawienia z GOPP pochodzenia nieżylakowego zlokalizowane są powyżej więzadła Treitza, manifestują się fusowatymi lub krwistymi wymiotami i/lub smolistymi stolcami. Ich rozpoznanie i leczenie opiera się przede wszystkim na badaniach endoskopowych. Głównymi metodami tamowania krwawień z GOPP są metody iniekcyjne, koagulacyjne oraz mechaniczne. Szczególnie istotnym elementem terapii oprócz wyrównania zaburzeń hemodynamicznych jest tu również stosowanie inhibitorów pompy protonowej. Krwawienia z żylaków przełyku lub żołądka są wynikiem wzrostu ciśnienia w układzie żyły wrotnej, spowodowanego chorobami wątroby lub przyczynami pozawątrobowymi powodującymi upośledzenie przepływu w obrębie układu żyły wrotnej. Objawiają się one zwykle krwistymi wymiotami. W rozpoznaniu szczególnie istotne są odpowiednio zebrany wywiad oraz badania endoskopowe. Leczenie opiera się na tamowaniu krwawienia metodami endoskopowymi (opaskowanie, metody iniekcyjne), farmakoterapią (analogi wazopresyny, chinolony) oraz niekiedy metodami radiologii zabiegowej lub chirurgicznymi. Krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego mają źródło poniżej więzadła Treitza i objawiają się domieszką świeżej krwi w stolcu lub krwistą biegunką. Stanowią ok. 25‑33% wszystkich krwawień z przewodu pokarmowego. Śmiertelność spowodowana tymi krwawieniami wynosi 5% i jest niższa niż w przypadku krwawień z GOPP. W rozpoznaniu i leczeniu stosuje się metody endoskopowe. Utajone krwawienia z przewodu pokarmowego dzieli się na krwawienia jawne o nieustalonej lokalizacji oraz na krwawienia manifestujące się jedynie nawracającą anemizacją i dodatnim wynikiem testu na krew utajoną w kale. Ich źródło zlokalizowane jest częściej w GOPP niż w dolnym odcinku przewodu pokarmowego. W rozpoznaniu wykorzystuje się metody endoskopowe (gastroskopia, kolonoskopia, endoskopia kapsułkowa, enteroskopia) oraz radioizotopowe (scyntygrafia z erytrocytami znakowanymi 99mTc). Krwawienia te nie są związane z wysokimi wskaźnikami umieralności, wymagają wnikliwej diagnostyki oraz indywidualnie dobranego postępowania.
