مقایسه کارایی و پتانسیل صید‌شبح در گرگورهای سیمی و میلگردی در آب‌های استان بوشهر (خلیج‌فارس)

Abstract

به فرایند صید ابزارهای صیادی که از کنترل خارج می‌شوند، صید شبح می‌گویند. ابزارهایی که به دلایل مختلف رها، گم و یا دور انداخته‌شده (ALDFG) می‌توانند اثرات نامطلوب اقتصادی و زیست‌محیطی ایجاد کنند. ابزارهای صید غیرفعال مانند انواع قفس‌ها، اثرات شدیدتری را پس از رها شدن در آب ایجاد می‌کنند. گرگورها یکی از انواع قفس‌ها هستند که سالانه تعداد زیادی از آن‌ها در خلیج‌فارس و دریای عمان، در دریا رها می‌شوند. در سال‌های اخیر نوعی از گرگورها با بدنه‌ای میلگردی پوشیده شده از تور در آب‌های بوشهر مورداستفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه که از آبان تا تیرماه 1400 در آب‌های بوشهر انجام شد، درمجموع با انجام 310 سفر دریایی در 30 مختصات، توسط 9 شناور، 90 گرگور میلگردی موردبررسی قرار گرفت. همگی با ماهی خارو و گربه‌ماهی، طعمه دار شده بودند تعداد 24 گونه از 12 خانواده شناسایی شد. بیشترین گونه‌ی مشاهده‌شده، ماهی هامور (Epinephelus coioides) بود.. نتایج نشان داد که همه‌ی گرگورها‌ی میلگردی درصورتی‌که گم نشوند پس از پایان صید به خشکی باز‌می‌گردند. عمده‌ی دلایل گم‌شدن، به ترتیب شامل سرقت، تور ترال، تور گوشگیر کف بود. هیچ‌یک از گرگورها به‌عمد، توسط صیادان در دریا رها نشد. همچنین برای تائید نتایج نمونه‌برداری، تعداد 40 پرسشنامه بین صیادان توزیع شد. با‌توجه‌به نتایج، گرگورهای میلگردی ازنظر عمر، استحکام، صرفه‌ی اقتصادی و کمتر بودن میزان ALDFG، بر گرگورهای سیمی اولویت‌دارند. توصیه می‌شود محققان، با ترکیب دانش خود با تجارب صیادان به طراحی گرگورهایی با معایب کمتر با حفظ محاسن مدل‌های مختلف گرگور، به ویژه ازنظر اقتصادی و زیست‌محیطی اقدام کنند.

Keywords

• صید شبح
• گرگور
• گرگور میلگردی
• بوشهر
• خلیج‌فارس