بررسی و تحلیل جایگاه علم طب در قلمرو دین با رویکرد تمدنی

Abstract

موضوع علم دینی در سال‌های اخیر رونق فراوانی در محافل علمی یافته و برجسته شدن بحث تمدن نوین ‌اسلامی، مسئلۀ امکان اسلامی سازی علوم را در جایگاه ویژه‌ای قرار داده است. در همین راستا و به‌خصوص با همه‌گیری بیماری کرونا، بحث طب اسلامی مطرح شد و مناقشاتی میان موافقان و مخالفان برانگیخت. پرسش این است که منظور از طب اسلامی چیست و آیا علمی با عنوان طب اسلامی قابلیت تحقق دارد؟ موافقان با استناد به روایات فراوان پزشکی بر تحقق طب اسلامی تأکید می‌کنند و مخالفان با توجیه یا خدشه در روایات واردشده در حوزۀ طب و محدود دانستن قلمرو دین یا با تأکید بر بُعد تجربی این علم، امکان تحقق طب اسلامی را نفی می‌کنند. در این مقاله ضمن تبیین دیدگاه‌های مختلف در این باب، با روش توصیفی- تحلیلی تلاش می‌شود تا با ارائۀ تعریفی منظومه‌ای- تمدنی از دین و با ارائۀ شواهدی در موارد تأثیر مبانی و پیش‌فرض‌ها در طب مدرن، دربارۀ امکان تحقق علم طب با صبغۀ دینی و توحیدی داوری گردد.

Keywords

• طب مدرن
• طب سنتی
• تمدن دینی
• پوزیتیویسم
• وحدت‌گرایی
• کل‌گرایی