تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست، محلول‌پاشی برگی چای‌کمپوست و اسید هیومیک بر شاخص‌های رشد گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

Abstract

تجزیه و تحلیل رشد، روش کاربردی و با ارزش در بررسی کمی رشد، نمو و تولید گیاهان زراعی به‌شمار می‌رود. به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کود ورمی‌کمپوست و محلول‌پاشی برگی چای‌کمپوست و اسید هیومیک بر شاخص‌های رشد گلرنگ ((Carthamus tinctorius L.، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان انجام شد. تیمارها شامل کاربرد ورمی‌کمپوست (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) به عنوان فاکتور اول و محلول‌پاشی (آب مقطر به‌عنوان شاهد، اسید هیومیک حاصل از ورمی‌کمپوست، اسید هیومیک تجاری و چای‌کمپوست) به عنوان فاکتور دوم بود. نتایج نشان داد که حداکثر شاخص سطح برگ، ماده خشک کل، سرعت رشد نسبی و عملکرد دانه تحت تأثیر اثرات اصلی ورمی‌کمپوست و محلول‌پاشی و حداکثر سرعت رشدمحصول و سرعت جذب خالص تحت تأثیر اثرات اصلی ورمی‌کمپوست، محلول‌پاشی و اثر متقابل ورمی‌کمپوست در محلول‌پاشی قرار گرفتند. بیش‌ترین میزان سرعت رشد محصول (05/35 گرم بر متر‌مربع بر روز) و سرعت جذب خالص (42/13 گرم بر متر‌مربع برگ بر روز) از تیمار 12 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و محلول‌پاشی چای‌کمپوست به‌دست آمد. همچنین در بین تیمارهای کودی، کاربرد 12 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و در تیمار محلول‌پاشی، محلول‌پاشی چای‌کمپوست باعث افزایش شاخص سطح برگ، ماده خشک کل، سرعت رشد نسبی و عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد شد. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد کود زیستی ورمی‌کمپوست به میزان 12 تن در هکتار و محلول‌پاشی چای‌کمپوست مناسب‌ترین تیمار برای افزایش شاخص‌های رشد و عملکرد گیاه گلرنگ در راستای نیل به کشاورزی پایدار بود.

Keywords

• سطح برگ
• شاخص‌های فیزیولوژیک رشد
• عملکرد دانه
• ماده خشک