Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Jul 1992)
KEBAN (ELAZIĞ) KURŞUN-ÇİNKO CEVHERLEŞMELERİNİN KÖKENİNE BİR YAKLAŞIM: ÖN ÇALIŞMA
Abstract
Keban ve çevresi cevher oluşumları, genelde granitoyidlerle epimetamorfik kayaç dokanaklarında, Nimri formasyonu içinde ve Keban mermerleri içinde olmak üzere üç ayrı konumda izlenmektedir. Önceki çalışmalarda bu yöredeki Pb - Zn oluşumları granitoyidlere bağlı skarn tip yataklar biçiminde yorumlanmıştır. Bu çalışmada ise Nimri formasyonunun karbonatlı litolojileri içerisinde yer alan baskın karbonat cevherleri ile Keban mermerleri içerisinde yer alan sülfid ve karbonat cevherleri ağırlıklı olarak incelenmiştir. Mineraloji, petrografi ve jeokimya çalışmaları sonucu cevherleşmelerin yalnızca doğrudan granitoyidlere bağlı skarn tipte olmadıkları konusunda bazı önemli bulgular ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmadaki veri tabanı ile sınırlı kalmak koşuluyla, Nimri formasyonu ve Keban mermerleri içinde varolan cevherlerin granitoyidlerin etkisi ile mobilize oldukları görüşü önem kazanmaktadır. Mobilizasyon öncesi cevher oluşumları mevcut verilere dayanarak SEDEX (Ekzalatif Sedimanter) tip ile MVT (Mississippi Valley Tip) yataklanmalar açısından irdelenmiş ve SEDEX tipe özgü bazı bulgular ağırlık kazanmıştır, ikincil süreçlerle birincil oluşumlar yeni konumlarını kazanırken, metal içerikleri açısından da zenginleşmelere uğramıştır. Metamorfizma ve/veya granitoyid etkisi ile ilgili hareketlenmeler ve yüzeysel etkiler ile ilişkili zenginleşmelere özgü süreçler çalışma konusu dışında bırakılmıştır. Bilime ve ekonomiye katkıları açısından, birincil oluşumlu cevherleşmelerin köken tartışmalarının yeniden yapılması gerekliliği bu çalışmanın özgün sonucudur.