Genel Tıp Dergisi (Dec 2021)
COVID-19 Pandemisi Sürecinde Yetişkinlerin Besin Destekleri Kullanımlarının İncelenmesi
Abstract
Amaç: Bu araştırmanın amacı, COVID-19 pandemi sürecinde yetişkinlerin besin destekleri (vitamin-mineral ve bitkisel ürün) kullanımlarının incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte olan araştırma, Mayıs 2021-Ağustos 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışma 18-65 yaş arası 402 yetişkin üzerinde yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak online anket formu uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %58.7’si kadın, %41.3’ü erkektir (ortalama yaş; 36.3±11.7 yıl) ve %77.9’u üniversite ve lisansüstü mezunudur. %15.4’ü COVID-19 tanısı aldığını belirtmiştir. Katılımcıların %66.2’si pandemi sürecinde besin destekleri kullanmıştır. Besin destekleri kullanım amaçları sırasıyla; ‘bağışıklık sistemini güçlendirmek’ (%72.9), ‘kendini iyi hissetmek’ (%44.0), ‘COVID-19’dan korunmak’ (%39.1) ve ‘vücuttaki yetersizliği gidermek’(%35.7) tir. Katılımcıların yarıdan fazlasının besin desteklerinin COVID-19’a karşı koruyucu olduğuna inandığı ve COVID-19 tanısı alanların çoğunluğunun (%80.6) besin destekleri kullanmaya başladıkları saptanmıştır. Katılımcıların besin desteği hakkında bilgiyi en çok kitle iletişim araçlarından edindikleri; besin desteği kullanma kararında sağlık uzmanlarının, kitle iletişim araçlarının ve sosyal çevrenin etkili olduğu belirlenmiştir. Pandemi sürecinde en çok kullanılan besin destekleri C, D, B grubu vitaminleri, zencefil, tarçın, yeşil çay ve zerdeçaldır. Çalışmada, besin destekleri kullanımında; cinsiyet, öğrenim durumu ve yaşanılan yer, medeni durum, gelir, meslek, kronik hastalık durumu, COVID-19 tanısı alma durumunun etkili olduğu saptanmıştır. Sonuç: Araştırmanın sonucunda, COVID-19 pandemi sürecinde yetişkinlerin besin destekleri kullanımının arttığı ortaya çıkmıştır. Besin destekleri, beslenmeyi destekleyici veya bağışıklığı güçlendirici olarak kullanılmasıyla birlikte yanlış bilgiler ve bilinçsiz kullanım sonucunda sağlığı bozucu etkilere neden olmaktadır. Bu nedenle, besin desteklerinin doktor veya diyetisyen gibi uzmanların kontrolünde kullanılması ve sağlığa etkileri konusunda farkındalığın artırılması önemlidir.
Keywords
