مطالعات قرآن و حدیث (Feb 2018)

‏«نظام سازی» در نگاه تفسیری آیت الله خامنه ای (مدظلّه)‏

  • محمد عینی زاده (موحد),
  • سید رضا مؤدب

DOI
https://doi.org/10.30497/quran.2018.2078
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 1
pp. 153 – 175

Abstract

Read online

این نوشتار، جستاری است درباره «نظام‌سازی» در اندیشه تفسیری رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، که یکی از ارکان و مبانی عملی «دکترین انتظار» در دیدگاه ایشان است. در نگاه تفسیری آیت‌الله خامنه‌ای، روش انبیا در تحقق هدف دین، موعظه و منبر یا ارائه مکتب فکری و فلسفی نیست، چراکه آنها روش تربیت فردی است و نمی‌تواند با هدف انبیا که تربیت همه بشریت است، تناسب داشته باشد. رهبرمعظم انقلاب، با استفاده از نگاه کلان‌نگر به تفسیر که حاصل نگرش اجتماعی و تمدنی به قرآن کریم است، روش انبیا را، ایجاد محیط مناسب پرورش انسان‌ها می‌دانند که می‌تواند به‌صورت کلان، بشریت را تربیت و هدف دین را محقق سازد. این محیط با ایجاد بسترها، نظام‌ها، نهادها، سازوکارها و قوانین و مقررات لازم در عرصه‌های کلان جامعه فراهم می‌شود. فرایندی که این محیط را در این عرصه‌ها ایجاد می‌کند، «نظام‌سازی» است. آیه 25 سوره حدید و آیه 157 سوره اعراف در تفسیر رهبر معظم انقلاب شاهدی بر نظریه است. و نیز آیاتی از سوره حج که اقامه نماز، پرداخت زکات، امربه‌معروف و نهی از منکر را از امور نظام‌ساز معرفی می‌کنند.

Keywords