Sıklet sporcularının müsabaka öncesi hızlı kilo vermeye ilişkin metaforik algıları

Abstract

Müsabaka öncesi hızlı kilo verme, sıklet sporlarında mücadele eden sporcuların yarışacakları hedef sıklete ulaşmak ve avantaj sağlamak adına müsabaka öncesi sıklıkla başvurdukları bir uygulamadır. Bu sebeple araştırmada, sıklet sporcularının müsabaka öncesi hızlı kilo verme olgusuna ilişkin algıları metaforlar aracılığıyla aydınlatılmaya çalışılmıştır. Araştırma, yorumlayıcı paradigmaya dayanan nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseniyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya müsabaka öncesi hızlı kilo verme deneyimi bulunan 126 sıklet sporcusu (81 güreş, 45 taekwondo) gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veriler sporculardan nitel araştırmalarda sıkça kullanılan, mecazlar yoluyla veri toplama yöntemiyle elde edilmiştir. Bu doğrultuda sporculardan, “müsabaka öncesi hızlı kilo verme … gibidir/benzer, çünkü …” ifadesini tamamlamaları istenmiştir. Araştırmada elde edilen veriler, tümevarımsal içerik analiziyle çözümlenmiştir. Analiz sonuçları, müsabaka öncesi hızlı kilo verme olgusuna yönelik sıklet sporcuları tarafından 81 farklı metafor oluşturulduğunu, en yoğun olarak tercih edilen metaforların ise eziyet, ölüm, işkence, zulüm, oruç tutmak, zirveye tırmanmak, halsizlik ve kâbus olduğunu göstermiştir. Sıklet sporcuları tarafından oluşturulan metaforların benzerlik ve farklılıklarından yola çıkılarak gerçekleştirilen tematik kodlama, müsabaka öncesi hızlı kilo verme olgusunun sıklet sporcuları tarafından güçlük/zorluk, mücadele/uğraş, başarı/performans aracı, fedakârlık, tükenmişlik, motivasyon aracı, performans kaybı ve sağlık olarak algılandığını göstermiştir. Sonuç olarak, sıklet sporcularının müsabaka öncesi hızlı kilo vermeye yönelik olumsuz algılarının yanında olumlu algıları da bulunmaktadır.

Keywords

• Algı
• hızlı kilo verme
• metafor
• sıklet sporcusu