Journal of Literature and Humanities (Dec 2024)

Edebi Sosyolog Kemal Tahir

  • Can Çeliktaş

DOI
https://doi.org/10.55590/literatureandhumanities.1444417
Journal volume & issue
no. 73
pp. 18 – 27

Abstract

Read online

Toplumsal meseleleri anlama ve açıklama noktasında edebiyat ve sosyolojinin ortaklığı neticede edebiyat sosyolojisini doğurmaktadır. Özellikle edebi tür içinde roman, sosyolojinin edebiyata olan ilgisini artırmaktadır. Temelde her iki disiplinin konu ortaklığına vurgu yaparak inşa edilen edebiyat sosyolojisi 19. yüzyılda kurumsallaşmış sosyolojinin bir alt disiplinidir. Çalışmada edebiyatın sosyolojik imkânı Kemal Tahir gibi Türk edebiyatı ve romanı açısından önemli bir isim üzerinden örneklenmektedir. Kemal Tahir’in romancılığı ve toplum meselelerine olan ilgisi hatta Türk sosyolojisini bu doğrultuda etkilemesi, örneklik seçiminin temel gerekçesidir. Kemal Tahir'in, edebiyat ve sosyolojiyi ortak bir paydada nasıl bir araya getirdiğini Esir Şehir Üçlemesi üzerinden ortaya koyarak hem edebiyat sosyolojisine hem de yerli sosyoloji literatürüne katkı sağlamak amaçlanmaktadır. Romanlarda yer alan sosyolojik veriler yorumlanırken içerik analizinin kullanıldığı bu çalışmanın neticesinde Kemal Tahir romanlarının toplum gerçekçi bir bakış açısıyla dönemin sosyolojik meselelerini tahlil ettiği ve özellikle aydına dair çözümlemeler barındırdığı görülmektedir.

Keywords