Cukurova Medical Journal (Jun 2022)
Plasmodium vivax’ın uzayan inkübasyon periyodu mu? yoksa Kuzey Kıbrıs’ta sıtma hortladı mı?
Abstract
Sıtma, Plasmodium parazitlerinin neden olduğu ve halen dünyayı etkileyen ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Dünyada en sık görülen tür Plasmodium vivax (P. vivax)’tır. Vivax sıtması, karaciğerde latent kalıp, aylar hatta yıllar sonra relapslara neden olan hipnozoit formlar ile karakterizedir. Bunun yanında, P. vivax enfeksiyonunda uzamış inkübasyon sürelerinden bahsedilmektedir. Bu çalışmada, sekiz gün ara ile hastanemize başvuran ve P. vivax tanısı alan iki sıtma olgusu incelenmiştir. Hastalarımızdan biri en son 7 ay, diğeri ise 12 ay önce ülkeleri olan Pakistan’dan ülkemize gelmiş ve bu sürede bir daha yurt dışına çıkmamışlardı. İkisinin de daha önceden sıtma öyküsü bulunmamaktaydı. Ülkemizde, 1950 yılından itibaren Plasmodium parazitlerini bulaştıran Anofel cinsi sivrisineklerin adadan elimine edilmesi sonucu sıtma enfeksiyonu eradike edilmiş ve o tarihten günümüze kadar geçen sürede yerli sıtma vakasına rastlanmamıştır. Buna rağmen, son yıllarda değişen sivrisinek faunası ile birlikte yurt dışı kaynaklı vakaların artmasının, yeniden yerli sıtma olgularının görülmesi açısından risk teşkil ettiği düşünülmektedir. Sonuç olarak, güncel araştırmaların ve sürveyans çalışmalarının yapılması ile daha doğru ve kesin veriler elde edilebilecektir.
