Trening poznawczy i rehabilitacja poznawcza jako niefarmakologiczne strategie terapeutyczne w chorobie Parkinsona – przegląd badań

Abstract

Podstawą diagnostyki choroby Parkinsona jest stwierdzenie osiowych objawów ruchowych, takich jak sztywność, bradykinezja, zaburzenia postawy i drżenia spoczynkowe. W ostatnich latach zwraca się także uwagę na objawy pozaruchowe (poznawcze, neuropsychiatryczne i wegetatywne), które często poprzedzają manifestację objawów ruchowych i w znaczącym stopniu obniżają jakość życia chorych. U pacjentów z chorobą Parkinsona często stwierdza się spowolnienie myślenia (bradyfrenię), zaburzenia funkcji wykonawczych i wzrokowo-przestrzennych oraz osłabienie procesów uwagi, więc przedmiotem zainteresowania badaczy staje się opracowanie skutecznych strategii terapeutycznych, które pozwolą spowolnić lub zatrzymać proces deterioracji poznawczej. W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczących efektywności ściśle poznawczych, niefarmakologicznych strategii terapeutycznych ukierunkowanych na poprawę sprawności kognitywnej osób z chorobą Parkinsona. Omówione badania sugerują, że treningi poznawcze i rehabilitacja poznawcza są bezpiecznymi i skutecznymi metodami poprawiania sprawności poznawczej pacjentów. Wszyscy autorzy donoszą o poprawie sprawności przynajmniej jednej funkcji pod wpływem treningu i rehabilitacji. Sprawność poznawcza poprawiła się w największym stopniu w następujących obszarach: uwaga, pamięć epizodyczna i funkcje wykonawcze, które w chorobie Parkinsona są szczególnie podatne na osłabienie. Niemniej wciąż brakuje badań z liczniejszymi grupami interwencyjnymi, badań porównujących efektywność treningów u osób na różnym etapie zaawansowania choroby oraz badań longitudinalnych, które pokazałyby, czy uzyskana poprawa jest trwała i czy przekłada się na funkcjonowanie pacjentów w życiu codziennym (transfer nabytych umiejętności).

Keywords

• choroba Parkinsona
• deficyty poznawcze
• trening poznawczy
• rehabilitacja poznawcza