Józef Piłsudski jako przywódca państwa w świetle relacji przedstawicieli państw zachodnich w latach 1918–1922

Abstract

Od listopada 1918 r. do grudnia 1922 r. Józef Piłsudski sprawował najwyższą władzę cywilną i wojskową w odradzającym się państwie polskim. Początkom Drugiej Rzeczypospolitej z dużą uwagą przyglądały się państwa zwycięskiej ententy. Przebywający w tym czasie w Warszawie ich przedstawiciele – politycy, dyplomaci, wojskowi, członkowie misji humanitarnych, dziennikarze – pozostawili po sobie zarówno oficjalne dokumenty, jak też bardziej osobiste zapiski, relacje, wspomnienia czy też listy. Ich analiza pozwala na stwierdzenie, że w ich ocenie kluczowa rola Józefa Piłsudskiego w polskim życiu politycznym w tamtym czasie wynikała nie tylko z faktu pełnienia najważniejszych funkcji w państwie, ale też miały na to wpływ inne czynniki, jak na przykład silna osobowość, pewien urok osobisty, popularność i autorytet w społeczeństwie, ambicje polityczne. Źródłem jego siły politycznej była także słabość najważniejszych politycznych rywali – Ignacego Jana Paderewskiego i Romana Dmowskiego. Wycofanie się Piłsudskiego z aktywnego życia politycznego w roku 1923 było chwilowe. Rację mieli ci z zachodnich świadków tamtych wydarzeń, którzy przewidywali, że będzie się szykował do przejęcia pełni władzy w odpowiednim dla siebie momencie. Przedstawiciele państw zachodnich, doceniając pozycję Piłsudskiego w Polsce w latach 1918–1922, dalecy jednak byli od wystawiania mu jednoznacznie pozytywnej oceny. Nie brakowało bowiem krytycznych, a nawet bardzo krytycznych uwag dotyczących jego cech charakteru, sposobu sprawowania władzy czy braku kompetencji w sprawach wojskowych.

Keywords

• piłsudski
• przedstawiciele państw zachodnich
• początki drugiej rzeczypospolitej
• wojna polsko-bolszewicka