İstem (Jun 2022)
Urfa Mimarisinde Hattat Behçet Arabî İmzalı Kitabeler
Abstract
Bir sanat eserinin oluşmasındaki başrol şüphesiz ki sanatkâra aittir. Sanatkârın eserini biçimlendirmesinde hayal gücü, mahareti ve üslubunun yanında yaşadığı kentin kültürünün de payı vardır. Hat sanatının önemli temsilcilerinden biri olan Behçet Arabî’nin eserlerinde de yaşadığı kent Urfa’nın etkisi söz konusudur. Öyle ki, hattat eserlerinin büyük bir bölümünde “Ketebehû Behcet Arabî” imzasını “Urfa” kelimesiyle tamamlayarak bu etkiyi izlenebilir ve kalıcı hale getirmiştir. Bu çalışmada, Behçet Arabî’nin biyografisi ve imzasının yer aldığı Urfa’daki kitabeler incelenmiştir. Literatür taraması, saha araştırması ve sözlü tarih çalışmanın yöntemleri arasındadır. Sözlü tarih bağlamında Behçet Arabî’nin öğrencisi Hattat Mahmut Dörtbudak ile kişisel görüşme yapılarak Arabî’nin biyografisi ile ilgili yeni bulgulara ulaşılmıştır. Ayrıca Şanlıurfa’nın Eyyübiye ve Haliliye ilçelerindeki 9 yapıda Behçet Arabî imzalı kitabeler tespit edilip hat sanatı çerçevesinde değerlendirilmiştir. Sanatkârın imzasının tespit edilebildiği yapılar Abamor Camii, Arabî Camii, Fırfırlı Camii, Hasan Padişah (Hasan Paşa) Camii, Mevlid-i Halil (Dergâh) Camii, Ubeydullah Camii, Urfa Ulu Camii, Yeni Arabî Camii ve Yenişehir Camii’dir. Araştırma sonucunda Behçet Arabî’nin Urfa mimarisine ve kentteki imza geleneğine katkı sunduğu sonucuna ulaşılmıştır
Keywords