هنر و تمدن شرق (Dec 2019)

اندیشه یهودیان در ایجاد کنیسه (نمونه موردی: محله جویباره در اصفهان)

  • فتانه سنگتراش,
  • حسنعلی پورمند

DOI
https://doi.org/10.22034/jaco.2019.195543.1095
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 26
pp. 5 – 20

Abstract

Read online

مطالعه کنیسه،مطالعه تاریخ اسراییل است. هیچ دوره‌ای از زیستن،بدون این مکان عبادت عمومی و آموزش مذهبی قابل‌تصور نیست.خیلی زود این کنیسه به مرکز اصلی یهودیت تبدیل شد و به خاطر وجود آن بودکه بعدها پس از پراکندگی یهود،زندگی ایمان حفظ شد.کنیسه مرکز فعالیت‌های هر جامعه ای بود،درست همان طور که معبد اورشلیم مرکز کل مردم بود.در حقیقت کنیسه برای هر اجتماع پراکنده ای،جایگاه مقدس کوچکی برای جبران و فقدان معبد بود. بنابراین،صرف‌نظر از این که چگونه جزئیات ساخت کنیسه ممکن است در کشورهای مختلف متفاوت باشد،پرستش (عبادت)کنیسه مهم‌ترین تجلی قابل‌رویت از یهودیت بود،که هدف اصلی آن ایجاد اتحاد یهودیانی بود،که در سراسر جهان پراکنده شده بودند. مهم‌ترین هدف این مقاله معرفی نحوه شکل گیری اندیشه‌ی یهودیت در ساخت کنیسه است. با این فرض که اندیشه‌ی یهودیت چه تاثیری در ساخت کنیسه در اصفهان(محله جویباره) می‌گذارد، در این پژوهش نگارنده با طرح تحقیق تفسیری تاریخی به پرسش‌های تحقیق،چگونه اندیشه ی یهودیت می‌تواند در معماری کنیسه‌های اصفهان تاثیرگذار باشد؟چگونه می‌توان با برداشت میدانی از کنیسه‌های محله جویباره اصفهان به شکل‌گیری کنیسه در ایران پی برد؟پاسخ گوید. در این نوشته ابتدا به شکل‌گیری مذهب یهود، تاریخ یهودیت در ایران از جمله، اصفهان و اندیشه‌ی یهودیان در ساخت کنیسه می‌پردازیم و سپس با برداشت میدانی از محله جویباره اصفهان چند نمونه از کنیسه‌ها را مورد تحلیل و بررسی قرار می‌دهیم. شناخت و دسته‌بندی کنیسه‌ها در اصفهان می‌تواند در درک بهتر فضای کنیسه موثر واقع شود. با این تصور که اندیشه‌ی یهود در شناخت معماری کنیسه تا چه حد می‌تواند موثر واقع گردد.

Keywords