بررسی همپوشانی استعاره‌های ساختاری مفهوم"دنیا" در اشعار سعدی و پروین

Abstract

در پژوهش پیش‌رو مساله اصلی بررسی همپوشانی استعاره‌های ساختاری مفهوم "دنیا" در قصیده‌ها و قطعه‌های سعدی و پروین است. این پژوهش با بررسی استعاره‌های مفهومی با حوزه مقصد "دنیا" در قصیده‌ها و قطعات سعدی و پروین در پی یافتن پاسخ به این سوالات است: الف) استعاره‌های مفهومی ساختاری با حوزه مقصد "دنیا" در اشعار سعدی و پروین کدام‌اند؟ ب) همپوشانی استعاری استعاره‌های مفهومی ساختاری با حوزه مقصد "دنیا" در شعر دو شاعر چگونه است؟ پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. نتایج حاصل از بررسی‌های کمی پژوهش شامل 94 استعاره مفهومی ساختاری با حوزه مقصد دنیاست که از قصیده‌ها و قطعه‌های دو شاعر نمونه‌گیری و ارزیابی شد. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که در شعر دو شاعر حوزه‌های مبدأ ساختاری مشترک پربسامد برای مفهوم‌سازی دنیا، ساختمان، سفر و مزرعه است. در نهایت، پژوهش نشان‌داد استعاره‌ها در شعر هر دو شاعر ریشه در همبستگی‌های تجربی و درک آنان از مفهوم "دنیا" دارد و هر چند که تنوع استعاری در شعر پروین بیشتر است؛ اما به طور کل میان اهداف آن‌ها همپوشانی وجود دارد.

Keywords

• زبانشناسی شناختی
• استعاره مفهومی
• دنیا
• سعدی
• پروین