TARİHİN ÇAĞLARA AYRILMASINDA “ÜÇLÜ SİSTEM” ve TÜRK-İSLÂM TARİHİ’NİN ÇAĞ TAKSİMİ MESELESİ

Abstract

Alman Christoph Cellarius, tarihin çağlara ayrılmasında hıristiyanî “teslis” ve “Avrupa” merkezli “üç”lü sistemi esas alarak dünyevileştirerek son şeklini vermiştir. Bundan sonrasında Üçlü Çağ Sistemi, genel geçer bir yapı olarak bugüne kadar uygulanmaya devam ede gelmiş; dünya ve Türk tarihçiliğini de doğrudan etkilemiş ve belirlemiştir. Osmanlı döneminden başlayarak günümüze kadar gelen süreçte biz de tarih, bu üçlü sistem merkezli bir çağ tasnifine göre dönemlere ayrıla gelmiştir. Oldukça eski bir geçmişe ve zengin bir muhtevaya sahip olan Türk ve İslâm Tarihi, bu sistem esaslı olarak “Eski Çağ”, “Orta Çağ”, “Yeni ve Yakın Çağ” kalıbına sokularak ele alınmaktadır. Gerek akademik ve gerekse popüler tarih çalışmaları tamamen bu kurgu merkezli olarak yapılmaktadır.Dünya, İslâm ve Türk tarihinin bu Avrupa merkezci sisteme eklemlenmesi ve bunun bir parçası hâline getirilmesi yanlıştır. İslâm ve Türk tarihi mevcut Üçlü Sistem içinde âdeta “etkisizleştirilmek” ve “tarihsizleştirilmek”tedir. Böylesine büyük olumsuz etkileri olmasına rağmen Türk tarihçileri bu sistemi ciddî bir eleştiriye tâbi tutmamışlar; alternatif bir tarih taksimini gündeme getirmemişlerdir. Bunun konuşulması ve yeni bir çağ sisteminin ortaya konulması gerekmektedir.Anahtar Kelimeler: İslâm Tarihi, Türk Tarihi, Avrupa Merkezcilik, Çağlara Ayırma, Üçlü Sistem, Orta Çağ, Yeni Çağ, Yakın Çağ THE “TRIPLE SYSTEM” at the PERIODIZATION of HISTORY and the QUESTION of TURKISH-ISLAMIC HISTORICAL PERIODIZATIONAbstract: German Scholar Cellarius, in periodization of history grounded on Christian “trinity” based system, secularized this system and reached a final level. After him, Triple Periodic System became a de facto rule and used until today. Periodization of European originated history also directly affected world and Turkish historiography and determined it. Beginning from Ottoman period the duration till today, historical events have been determined and their periodization done in accordance with this system. Turkish-Islamic History, being pretty rich content and past, with the rules of this system is put into molding of “Old Age”, “Middle Age”, New and Modern Age” and analyzed in the rules of this system. Both academic and popular history studies are wholly made of in accordance with this system. Actually it is a wrongdoing attaching and analyzing World, Islamic and Turkish history is accordance with this triple system. In this triple system, Islamic and Turkish history are “deactivated” and “de-historicized”. Though its these important negative effects Turkish historians have not arranged a serious criticism on this system and they did not produce an alternative historical periodization. This issue should be discussed and a new historical aging system should be developed.Keywords: Islamic History, Turkish History, Euro centrism, Periodization, Middle Age, New Age, Modern Age

Keywords

• -
• islamic history
• turkish history
• euro centrism
• periodization
• middle age
• new age
• modern age
• i̇slâm tarihi
• türk tarihi
• avrupa merkezcilik
• çağlara ayırma
• üçlü sistem
• orta çağ
• yeni çağ
• yakın çağ