Majallah-i Dānishkadah-i Pizishkī-i Dānishgāh-i ̒ Ulūm-i Pizishkī-i Mashhad. (Jul 2023)

اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تحریک‌پذیری و خود بازداری نوجوانان دختر مبتلابه بی‌نظمی خلق اخلالگر

  • معصومه صداقت,
  • حسین شیبانی,
  • سید موسی طباطبایی,
  • محبوبه طاهر

DOI
https://doi.org/10.22038/mjms.2022.64047.3755
Journal volume & issue
Vol. 66, no. 3
pp. 293 – 305

Abstract

Read online

مقدمه: تحریک پذیری و عدم توانایی در خودبازداری ازخشم از معیارهای تشخیصی اختلال بی نظمی خلق اخلالگر است. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی، درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر تحریک‌پذیری و خود بازداری دانش آموزان دختر مبتلابه بی‌نظمی خلق اخلالگر بود.روش کار: نیمه آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان مبتلابه اختلال بی نظمی خلق اخلالگر محدوده سنی 17-14 سال مدارس شهر بهارستان بودند. ازاین‌بین تعداد 35 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش، برای سنجش تحریک‌پذیری شامل مقیاس واکنش‌پذیری عاطفی استریگرزو همکاران (2012)و برای سنجش خود بازداری پرسشنامه وین برگر و شوارتز(1990) بود. آزمودنی‌های گروه آزمایشی، 10 جلسه 60 دقیقه‌ای تحت مداخله درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی کلی(2007) قرار گرفتند و گروه کنترل، هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد.نتایج: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در میزان تحریک‌پذیری، کاهش و در میزان خود بازداری و مؤلفه‌های آن‌ها افزایش معناداری (05/0(P< داشته‌اند.نتیجه‌گیری: بنا بر یافته‌های حاصل از پژوهش، درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی از طریق کاهش تحریک‌پذیری و افزایش خود بازداری بر دانش آموزان دارای اختلال بی‌نظمی خلق اخلالگر تأثیرگذار بود.

Keywords