“Gönüllülük” kan merkezlerine başvuruda fark yaratır mı? Ankara’da seçilmiş kan merkezleri başvuruları üzerinden bir değerlendirme/Does volunteerism make any difference to admissions to blood centers: An evaluation from admissions to two selected blood ce

Abstract

Özet Amaç: Ankara’da bir üniversite hastanesinin kan merkezinde ve Kızılay’a bağlı bazı merkezlerde yapılmış olan bu araştırmanın iki amacı bulunmaktadır. Amaçlardan ilki kan bağışında bulunanların sosyo-demografik özelliklerinin, kan bağışıyla ilgili bilgi ve tutumlarının, onları “gönüllü” olmaya iten motivasyonel sebeplerin belirlenmesidir. İkinci amaç ise bu iki farklı kurumda (üniversite hastanesi ve Kızılay Kan Merkezi) bağış yapan kişiler arasında “gönüllü bağışçılık” açısından fark olup olmadığının belirlenmesidir. Yöntem: Araştırmanın verileri Ankara’da bir üniversite hastanesinin kan merkezi ve Kızılay’a bağlı bazı merkezlerde 01-05 Ekim 2012 tarihleri arasında toplanmıştır. Bu merkezlere başvuran kişilerde; kan bağışında bulunma, çalışmaya katılmayı kabul etme ve sözlü iletişim kurulabilme şartları aranmıştır. Çalışmaya katılmayı kabul eden 277 kişi araştırma anketini cevaplamıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistiklere ek olarak Ki kare testi, t testi, Fisher’in kesin testi, Mann Whitney U testi ve ANOVA kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %85.2’si erkektir. Katılımcıların çalışma esnasındaki bağışta bulunma nedenleri arasında en sık olan akrabalarından/ tanıdıklarından birinin ihtiyacı olmasıdır (%57.0). Katılımcıların %80.9’u daha önce en az bir kez kan bağışında bulunmuştur. Gönüllü olarak kan bağışlayanların yüzdesi Kızılay’a bağlı merkezlerde (%93.0) üniversite hastanesine (%7.4) göre daha yüksektir. Sonuç: Halka kan bağışının önemi anlatılmalı, halkın kan bağışı konusundaki yanlış inanışları düzeltilmeli ve akıllardaki soru işaretleri giderilmelidir. Halkı kan bağışında bulunmaya teşvik edebilmek için kampanyalar yapılmalı ve sivil toplum örgütlerinin kan bağışı konusuna eğilmeleri sağlanmalıdır. Anahtar Kelimeler: Kan bağışı, bağışçı, gönüllü bağışçıDoes volunteerism make any difference to admissions to blood centers: An evaluation from admissions to two selected blood centers in Ankara Aim: This study, conducted in Ankara between October 1-5 at a university hospital blood center and in Kızılay blood centers has two aims. The first one was to determine the socio-demographic characteristics of the blood donors, their knowledge and attitudes regarding blood donation and their motivations . The second aim was to determine whether there was a difference in voluntary donations between the two institutions. Materials and Methods: Data were collected between October 1-5 at a university hospital’s blood center and two of Kızılay’s blood centers in Ankara. Inclusion criteria consisted of blood donation, verbal consent to participate in the study and verbal communication. Two hundred and seventy-seven blood donors agreed to participate in the study and completed the study questionnaire. Statistical analysis was performed by SPSS 16.0. Descriptive analysis, Chi-square test, Fisher’s exact test, t test, Mann Whitney U test and ANOVA were used. Results: Eighty-five point two percent of the participants were male. The most common reason for blood donation at the time of the study was the need of a relative/friend (57.0%). Eighty point nine percent of the participants had donated blood previously. The percentage of those donating blood on a voluntary basis was higher at Kızılay blood centers (93.0%) than at the university hospital (7.4%). Conclusion: The importance of blood donation should be promoted and the wrong beliefs among the community about blood donation should be corrected. Campaigns encouraging people to donate blood should be organized and non-governmental organizations should be provided to deal with blood donation. Key words: Blood Donation, Blood Donor, Voluntary Blood Donor

Keywords

• Kan Bağışı, Bağışçı, Gönüllü Bağışçı