Psychiatria i Psychologia Kliniczna (Jun 2013)
Stres bojowy: historia i współczesność. Perspektywa polska
Abstract
Stres bojowy i jego konsekwencje o charakterze psychopatologicznym stanowią przedmiot zainteresowania psychologów i psychiatrów od ponad stu lat. Przez ten czas zarówno specyfika czynników stresowych pola walki, jak i ich konsekwencji oraz sposobów leczenia ulegała znacznym zmianom. Obecnie dostępnych jest wiele opracowań na ten temat, choć większość z nich ma bardzo fragmentaryczny charakter. Jednocześnie zauważalny jest brak współ‑ czesnych polskich opracowań na ten temat. Artykuł zawiera krótką historię obecności problematyki stresu bojowe‑ go w psychiatrii i psychologii, współczesne ujęcie tematu oraz sposoby zastosowania terminu. Intencją autorów było ukazanie powiązań między podejściem do stresu bojowego a takimi czynnikami, jak rodzaj operacji wojskowych, ak‑ tualna w danym momencie wiedza na temat reakcji stresowych oraz możliwości ich leczenia. Odwołano się również do danych epidemiologicznych dotyczących reakcji stresowych w odpowiedzi na obciążenia pola walki w konfliktach zbrojnych ostatnich dekad oraz ich znaczenia dla badań nad reakcjami stresowymi w obszarze psychologii i psychiatrii. Jednocześnie wskazano na obszary słabo rozpoznane bądź wymagające prowadzenia dalszych, dokładnych badań. Jednym z najważniejszych celów artykułu było ukazanie spojrzenia polskich badaczy i praktyków na stres bojowy w odniesieniu do doniesień światowych, dlatego zaprezentowano w nim również najważniejsze polskie publikacje dotyczące tematyki stresu bojowego. Przedstawione dane pozwalają zorientować się w ewolucji pojęć, w problemach diagnostycznych oraz w epidemiologii trudności adaptacyjnych wywołanych stresem bojowym.
