Ana Dili Eğitimi Dergisi (Jan 2022)

Türkçe Dersi Sınavlarında Yer Alan Soruların Üst Düzey Düşünme Becerileri Açısından İncelenmesi

  • Pınar Kanık Uysal

DOI
https://doi.org/10.16916/aded.1016659
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 1
pp. 136 – 156

Abstract

Read online

Bu araştırmada Türkçe dersi sınavlarında yer alan soruların üst düzey düşünme becerileri açısından sahip olduğu görünümün betimlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma doküman incelemesi yöntemiyle yürütülmüş, veri kaynağının belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme kullanılmıştır. Araştırmanın veri kaynağını 8. sınıf düzeyindeki sınav kâğıtları oluşturmuştur. Araştırmaya LGS başarıları temelinde belirlenen birinci düzey okullar dâhil edilmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular, sınavlarda güncellenmiş Bloom taksonomisinin bilişsel alan basamaklarına göre üst düzey düşünme becerilerine yönelik sadece yaratma basamağında soru hazırlandığını, çözümleme ve değerlendirme basamaklarına yönelik sorulara ise yer verilmediğini ortaya çıkarmıştır. PISA okuma becerileri yeterlik düzeylerine göre ise üst düzey okuma becerileri olarak kabul edilen 5 ve 6. düzeyde hiçbir soruya yer verilmediği tespit edilmiştir. Ayrıca incelenen sınavlarda en çok parçada anlam ve dil bilgisi sorularına en az ise sözel mantık, tablo/grafik inceleme ve görsel yorumlama sorularına yer verildiği tespit edilmiştir. Bu durum yazılı sınavlar ile uluslararası ortak sınavlar arasında uyumsuzluk olduğunu göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar alanyazın kapsamında tartışılmış ve öneri niteliğinde çözümleme, değerlendirme ve yaratma basamaklarına yönelik üst düzey soru örnekleri yazılmıştır.

Keywords