Nasza Przeszłość (Jun 2020)
Sytuacja kustodii Ziemi Świętej w II połowie XVII wieku
Abstract
Działalności braci mniejszych w Ziemi Świętej w XVI i XVII w. zależała w znacznej mierze od poparcia ze strony państw zachodnioeuropejskich. Gdyby nie ich pomoc prawdopodobnie władze tureckie nie restytuowałyby minorytom ich częściowego lub całkowitego nadzoru nad miejscami świętymi. Sprawy te znalazły wyraz w korespondencji między franciszkanami a władcami katolickimi. Nie zawsze jednak wsparcie Francji czy Austrii przyznawało braciom mniejszym praedomnium nad loca sancta. Zdarzało, że sytuację tę komplikowały następujące czynniki: błędny przekład tłumacza tzw. „dragomana” oraz żądania ze strony wrogiego wyznania dodatkowo wspierane pokaźnymi sumami pieniędzy. Za tym wszystkim stali Grecy, którzy byli poddanymi sułtana. Z tego względu władca turecki przystawał na ich prośby. W ten sposób od 1631 r. franciszkanie zaczęli tracić poszczególne miejsca święte na rzecz prawosławnych; odzyskali je dopiero na mocy dekretu sułtańskiego z 1690 r. Nie znaczy to, że minorytom w międzyczasie nie udawało się odzyskiwać na pewien czas danego locum sanctum. Życie codzienne w Ziemi Świętej w II poł. XVII w. przysparzało franciszkanom wiele trudności, ale i niosło ze sobą wiele wyzwań. Prześladowania ze strony prawosławnych nie spowodowały, że minoryci zaprzestali sprawowania nadzoru nad miejscami świętymi. Do znacznych nadużyć pomiędzy obiema nacjami dochodziło zwłaszcza gdy rywalizowały one o loca sancta in Sepulchrum Domini. Pomimo tych przeciwności franciszkanom ostatecznie udało się odnieść pewien sukces. Dotyczył on pozyskania prawa do sprawowania kultu w następujących miejscach świętych: kościołach św. Jana Chrzciciela i Nawiedzenia św. Elżbiety w Ain Karem, Annuntiationis NMP w Nazarecie oraz Getsemani
Keywords