Forum Pedagogiczne (Nov 2016)
Krytyka kształcenia moralno-etycznego jako pozytywny moment wychowania człowieka w humanistycznej koncepcji Bogdana Suchodolskiego
Abstract
W wydanej w 1936 roku książce Wychowanie moralno-społeczne Bogdan Suchodolski poddaje głębokiej krytyce ideę i praktykę tradycyjnie prowadzonego wychowania w zakresie moralności. Rozwój społeczno-moralny dotyczy całej osobowości człowieka, która wzrasta i zmienia się przez całe życie. W związku z tym jej kształcenie ani nie może ograniczać się do jakiegoś „czasu nauki” w odróżnieniu od „czasu życia”, ani nie odbywa się w oderwaniu od przemian otoczenia jednostki, zarówno w wymiarze bliskim, jak i odległym. W tym kontekście Suchodolski wykazuje nieprzydatność kształcenia przygotowującego, podkreślając znaczenie wychowania uczestniczącego i reformującego. Tak więc wychowanie społeczno-moralne polegać winno na takim kształceniu osobowości, aby potrafiła ona osiągać samodzielność w samowychowaniu i poprzez rozwój umiejętności życia wewnętrznego, społecznego i kulturalnego. Odbywa się to nie intelektualistycznie, lecz integralnie, na mocy przewyższania poziomu dotychczasowego rozwoju przez miłość i twórczość w budowaniu wspólnoty. Decyduje o tym charakter pracy jednostki, prowadzący do wewnętrznego rozwoju osobowości i uspołeczniającego uczestnictwa w otaczającej rzeczywistości.
Keywords
