Sdü Vizyoner Dergisi (May 2024)
Yoğun Bakım Ünitelerinin Etkinliklerinin Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Analizi ile Değerlendirmesi
Abstract
Bu çalışma kamu hastaneleri bünyesinde bulunan genel yoğun bakım ünitelerinin sağlık hizmet bölgelerine göre verimliliklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma 2016-2020 yılları arası 4 dönemi kapsamaktadır. Çalışma evrenini 30 sağlık hizmet bölgesi oluşturmakta olup, örneklem seçilmemiştir. Malmquist Toplam Faktör Verimliliği Endeksi Analiz Yöntemi ile sağlık hizmet bölgelerine göre genel yoğun bakım ünitelerinin verimlilik değerlerindeki değişimler analiz edilmiştir. Sonuçlara göre 2017 yılında 2016 yılına göre 18 bölgenin, 2018 yılında 2017 yılına göre 10 bölgenin, 2019 yılında 2018 yılına göre 16 bölgenin, 2020 yılında ise 2019 yılına göre 8 bölgenin toplam faktör verimliliklerinin arttığı gözlemlenmiştir. Dönemlere göre 30 bölgenin toplam faktör verimliliği ortalama değerleri sırasıyla; 1,016, 0,95, 1,037, 0,879 olarak gerçekleşmiştir. 2016-2020 dönemi genel olarak değerlendirildiğinde ise 1 bölgenin teknik etkinlik değişiminin arttığı, 9 bölgenin ölçek etkinlik değişiminin arttığı, 9 bölgenin ise toplam faktör verimliliği değişiminin arttığı görülmektedir. 2016-2020 dönemi teknik etkinlik, ölçek etkinliği ve toplam faktör verimliliği ortalamaları sırasıyla 0,990, 0,992 ve 0,969 olarak gerçekleşmiştir. Pandeminin ilk dönemi olan 2019-2020 döneminde ise toplam faktör verimliliği, teknik ve ölçek etkinliği değişimlerinin azaldığı gözlemlenmiştir. Bu bulgu ile genel yoğun bakım ünitelerinin o dönemde yönetsel açıdan verimli yönetilemediği, uygun ölçekte üretim yapılmadığı ve yeterli düzeyde teknolojik yatırım olmadığı söylenebilir.
Keywords