Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2021)
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE ARASINDA DÜZENSİZ GÖÇ SÜRECİNDE MALİ YARDIM PROGRAMININ TOPLUMSAL CİNSİYET AÇISINDAN ANALİZİ
Abstract
ÖZ: Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) arasında neredeyse 2010 yılından bu yana düzensiz göç sorunu yaşanmaktadır. Bu sorun, Türkiye’den AB ülkelerine doğru yasal olmayan girişlerin hızla artması ile “kriz” e dönüşmüştür. Türkiye'nin coğrafi konumu, göçmenler için AB ülkelerine geçiş ülkesi haline gelmesine yol açmaktadır. Bu durum, son on yılda Türkiye'ye neredeyse hiçbir ülkenin karşılaşmadığı yoğun göç akışlarına yol açmıştır. Özellikle Suriye’den gelenler olmak üzere Türkiye’de farklı statülerde bulunan göçmenlerin önemli bir kısmı kadın ve çocuklardan oluşmaktadır. Bu durum, düzensiz göçün bütüncül olarak ele alınması için toplumsal cinsiyet perspektifini zorunlu kılmaktadır. Birleşmiş Milletler ve AB'nin bu konuda aldığı önlemler, Türkiye’deki göçmen sayısı ve bazı bölgelerdeki yoğunluğu nedeniyle yeterli olmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, bu ani ve düzensiz göçü yönetmeye çalışmakta; bunun yanında ağır mali ve sosyal yüklerle de baş etmektedir. Türkiye ve AB arasında geliştirilen mali yardım programları ve projeleri kapsamında, Türkiye'deki Mülteciler için Mali Yardım Aracı (FRIT) geliştirilmiş ve uygulamaya koyulmuştur. Bu çalışma, FRIT çerçevesinde toplumsal cinsiyet temelli bakış açısının unsurları ile uygulamaya ilişkin olumlu ve olumsuz yönleri irdelemektedir. Araştırma sonuçları, FRIT kapsamında “kadın ve kız çocuklarının insan haklarının desteklenmesi, korunması ve sağlanması, toplumsal cinsiyet eşitliği ile kadınların ve kız çocuklarının güçlendirilmesi” gibi konularda daha fazla çabaya ihtiyaç olduğunu göstermektedir. ABSTRACT: There has been an irregular migration issue between Turkey and the European Union (EU) since almost the year 2010. This issue has turned into a “crisis” as a result of the rapid increase in illegal entries from Turkey to the EU countries. The geographical location of Turkey has led to becoming a transit country towards the EU countries for migrants. This situation has led to massive migration flows that almost no country has encountered to Turkey in the last decade. Most of the migrants with different statuses in Turkey, especially those coming from Syria, consist of women and children. This situation requires a gender perspective to deal with irregular migration entirely. The measures taken by the United Nations and the EU in this regard are insufficient due to the number and the density of migrants in some regions of Turkey. The Republic of Turkey has tried to manage this sudden and irregular migration, besides, it has coped with heavy fiscal and social burdens. The Facility for Refugees in Turkey (FRIT) has been developed and put into practice within the context of the financial assistance programs and projects between Turkey and the EU. This study examines the elements of the gender perspective and the positive and negative aspects of implementation within the framework of the FRIT. The results show that more efforts are needed within the scope of the FRIT on “supporting, protecting and ensuring the human rights of women and girls, gender equality and empowerment of women and girls”.
Keywords
