Interdisciplinary Studies in the Humanities (Jun 2024)
تحلیل جامعه‌شناختی بسترها و زمینه‌های خشونت اقتصادی علیه زنان؛ مورد مطالعه، زنان شهر مشهد
Abstract
خشونت علیه زنان یکی از مسائل مهم در جامعه‌شناسی و از مصادیق نقض حقوق بشر است که به طور گسترده‌ای در سطح جهانی رخ می‌دهد. یکی از ابعاد این خشونت، خشونت مالی یا اقتصادی علیه زنان از سوی همسر است که در آن زوج به واسطه قراردادن زوجه در مضیقه مالی، گذران زندگی را برای زنان فاقد درآمد با مشکل مواجه می‌سازد. این مقاله قصد دارد به صورت مجزا و با رویکردی جنسیتی مسئله خشونت مالی شوهر علیه زن را مورد واکاوی قرار داده و با درهم‌آمیختن ابعاد جامعه‌شناختی و اقتصادی این مسئله به فهم عمیقی از ابعاد ناگفته و مصادیق پیدا و پنهان بسترها و زمینه‌های خشونت اقتصادی علیه زنان در خانواده دست یابد. روش تحقیق اتخاذشده در مقاله کیفی و ابزار گردآوری داده‌ها به روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته است. جامعه آماری این مطالعه، زنان متأهل شهر مشهد هستند که به عنوان نمونه 26 نفر از آنان از مناطق سیزده‌گانه شهر مشهد انتخاب شدند. روش نمونه‌گیری به صورت هدفمند و در دسترس بود و برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل موضوعی یا تماتیک استفاده شد. در مجموع، هفت مقوله فرعی شامل «فقدان روابط سازنده زوجین»، «خانواده بسترساز خشونت»، «کلیشه‌های جنسیتی و خشونت»، «فرودستی زنان در ساختار هرم قدرت خانواده»، «مردسالاری و هژمونی مردانه»، «زنان قربانیان بحران‌های اجتماعی-اقتصادی» و «خلاء قانونی و نادیده گرفتن حقوق اقتصادی زنان» از عوامل زمینه‌ساز و مؤثر در شکل‌گیری خشونت اقتصادی هستند. با توجه به تغییر و تحولات اجتماعی-اقتصادی تجربه خشونت مالی در میان زنان می‌تواند گسترش پیدا کرده و زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
Keywords
