Glasnik Šumarskog Fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci (Dec 2023)
Upravljanje zaštićenim područjima: Studija slučaja za Javno preduzeće „Srbijašume”
Abstract
Cilj ovog rada jeste da se izvrši analiza upravljanja zaštićenim područjima u Republici Srbiji, sa posebnim osvrtom na upravljanje zaštićenim područjima koja su poverena Javnom preduzeću za gazdovanje šumama „Srbijašume”. Srbija se odlikuje bogatom i raznovrsnom prirodnom baštinom koja se ogleda kroz širok spektar geološke, geomorfološke, pedološke, klimatske, hidrološke i biološke raznovrsnosti. Veliki broj i raznovrsnost biljnih i životinjskih vrsta, njihovih zajednica i ekosistema čine Srbiju „Evropom u malom” i jednim od centara evropske biološke raznovrsnosti. U cilju očuvanja i unapređenja prirodnih vrednosti posebni, pojedini delovi ili ekosistemi prirode, kao i vrste proglašavaju se za zaštićena prirodna dobra. Prema Zakonu o zaštiti prirode, zaštićena prirodna dobra u Srbiji su zaštićena područja, zaštićene vrste i pokretna zaštićena prirodna dokumenta. Prirodna dobra stavljaju se pod zaštitu aktom nadležnog organa: zakonom koji donosi Narodna skupština, uredbom Vlade Republike Srbije, rešenjem ili odlukom jedinice lokalne samouprave. Javno preduzeće za gazdovanje šumama „Srbijašume” upravlja sa 54 zaštićena područja na površini 348 725 ha, što čini 51,4% ukupne površine zaštićenih područja u Srbiji (691 434 ha ili 7,81% površine Republike Srbije). Očuvanje, zaštita i unapređivanje prirodnih vrednosti predstavlja deo strategije i jedan je od ključnih ciljeva u poslovnoj politici JP „Srbijašume”, jednog od vodećih preduzeća u upravljanju zaštićenim područjima. Od ukupne površine zaštićenih područja, u režimu zaštite I stepena je 9 446 ha (2,71%), u II stepenu zaštite je 64 679 ha (18,52%), a u III stepenu zaštite je 274 700 ha (78,77%).
Keywords