OGRANICZENIA FUNKCJI KOMUNIKACYJNEJ OPAKOWAŃ PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH UŻYTKOWANYCH PRZEZ STARSZYCH KONSUMENTÓW

Abstract

Na współczesnym, konkurencyjnym rynku produktów spożywczych szczególną rolę w zakresie komunikowania się z konsumentem pełni opakowanie. Opakowanie realizuje funkcję komunikacji głównie poprzez warstwę wizualną, na którą składają się znaki tworzące kod opakowania, tj. kształt, forma konstrukcyjna, materiał opakowaniowy, wielkość, rodzaj zamknięcia, barwa, napisy czy grafika. Na opakowaniach produktów spożywczych zamieszczane są znaki o charakterze fakultatywnym oraz znaki obligatoryjne, które muszą się znaleźć na opakowaniu ze względu na unormowania prawne. Przepisy prawa wskazują na zestaw informacji, jaki musi się znaleźć na opakowaniu produktu spożywczego oraz na ich fizyczny wygląd zapewniający czytelność, widoczność i zrozumiałość informacji. Spełnienie wymagań prawnych w zakresie fizycznego wyglądu informacji nie zawsze daje gwarancję właściwego pełnienia przez opakowanie funkcji komunikacyjnej. Ograniczeniem w tym zakresie mogą być np. specyficzne cechy konsumenta w starszym wieku, które utrudniają lub uniemożliwiają prawidłowe odszukanie, odczytanie i zrozumienie zamieszczanych na opakowaniach informacji. W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczące identyfikacji problemów starszych konsumentów z użytkowaniem opakowań produktów spożywczych. Szczególną uwagę zwrócono na najczęściej wskazywane przez starszych konsumentów problemy z informacyjnością opakowań w zakresie ich odnalezienia, odczytania i zrozumienia. Problemy starszych konsumentów z informacyjnością opakowań stanowią ograniczenia we właściwym pełnieniu przez opakowania funkcji komunikacyjnej. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem dwóch metod: metody ankietowej oraz metody eyetracking. Analiza wyników badań pozwoliła na zidentyfikowanie źródeł problemów z wyszukiwaniem, odczytaniem i zrozumieniem informacji zamieszczanych na opakowaniach produktów spożywczych poprzez określenie problemów z informacyjnością opakowań w odniesieniu do cech opisujących respondentów a także poprzez percepcję poszczególnych elementów opakowania przez konsumentów w starszym wieku.

Keywords

• opakowanie, produkt spożywczy, starszy konsument, znakowanie, funkcja komunikacyjna