Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi (Apr 2022)

Tarife ve Tarife Dışı Engellerin Küresel Ticari Açıklıktaki Rolü: Ampirik Bir Analiz

  • Orhan Şanlı

DOI
https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.951577
Journal volume & issue
Vol. 25, no. 1
pp. 1 – 32

Abstract

Read online

Ticarette korumacılık iki kısımdan oluşmaktadır. Birincisi geleneksel korumacılık, ikincisi yeni korumacılıktır. Geleneksel korumacılık, merkantilist iktisattan beri sıklıkla kullanılan bir politika olmuştur. Yeni korumacılık ise 1970'lerden sonra ortaya çıkmıştır. 2008 Krizinden sonra ekonomik milliyetçilik ve korumacılık yeniden yükselmeye başlamıştır. Yükselen korumacılık eğilimi, yeni korumacılığı daha popüler hale getirmiştir. Bu yeni değişiklikten sonra önce kur savaşları başladı. Kur savaşlarının ardından BREXIT gerçekleşti ve İngiltere AB'den ayrıldı. Nihayet 2018 yılında ticaret savaşları başlamıştır. Ticaret ve kur savaşları, küresel ekonominin ve ticaretin büyümesini yavaşlatmıştır. Böylece 2008 Krizinden sonra neoliberalizmden korumacılığa dönüşüm süreci başlamıştır. Bu çalışmada iki yönlü korumacılığın küresel ticari açıklıktaki etkisi incelenmiştir. 1980-2019 dönemi için yıllık veriler kullanılmıştır. Tarifeler, tarife dışı önlemler ve dolar endeksi korumacı uygulamalar olarak kabul edilmiştir. Bu amaçla ARDL sınır testi ve Toda-Yamamoto Granger nedensellik testi yapılmıştır. Analiz sonuçları beklentilerle uyumludur. Analiz sonuçlarına göre tarifeler, tarife dışı önlemler ve dolar endeksi ticaretin açıklığını olumsuz yönde etkilemektedir. GSYİH ise ticari açıklığı olumlu yönde etkilemektedir. Son yıllarda yeni korumacı uygulamalar artsa da tarife uygulamaları küresel ticareti daha fazla etkilemektedir. Sonuç olarak, geleneksel korumacılık ve yeni korumacılık uygulamaları küresel ticari açıklığı etkileyen önemli değişkenlerdir.

Keywords