هنر و تمدن شرق (Jan 2019)
نقاشی اویغور، حافظ میراث هنر نقاشی مانویان
Abstract
با وجود تحریم نقاشی از نظر اسلام و سخت‌گیری‌هایی که در قرون اولیۀ ظهور دین جدید وجود داشت، نقاشی ایرانی توسط قوم اویغور که به آیین مانی گرایش پیدا کرده بودند، حفظ و در امتداد جادۀ ابریشم تا کشور چین ادامه پیدا کرد. بسیاری از این نقاشی‌ها شباهت‌های آشکاری با حیوانات ظروف نقرۀ دوران ساسانی دارد. از این‌رو مسئلۀ قابل تأمل این است که چگونه پس از قرن‌ها، نقاشی ایرانی یکباره در این آثار دیده می‌شود؟ به نظر می‌رسد پاسخ این سؤال را بایستی در اواخر دوران ساسانی و گرایش قوم اویغور به آیین مانی جستجو کرد.فرضیه : با هجوم قوم مغول و سپس استقرار ایشان با قدرتی که اویغورها در دربار داشتند، نقاشی ایرانی به زادگاه خود بازگشت و در دوران حکومت پادشاه تیموری (شاهرخ) این سبک نقاشی به اوج خود رسید. روش تحقیق : این پژوهش با مقایسۀ تطبیقی بین آثار به جا مانده از سه دورۀ ساسانی، ایلخانی و تیموری انجام شده است.نتیجه‌گیری : زیبایی‌شناسی نقاشی ایرانی دوران ساسانی، توسط مانویان مهاجر به مناطق تحت سلطه اویغورها برده شد و قوم اویغور با حفظ اصول نگارگری ایرانی در دوران حکومت شاهرخ، این سبک نقاشی را ادامه داد و به اوج خود رسانید.
Keywords
