Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo (Jun 2021)
„Życie sieroty” Jana Barszczewskiego – czarny romantyzm spoza modelu „antagonizmu wieszczów”
Abstract
Autor artykułu przypomina Życie sieroty (1849), zapomniany dramat Jana Barszczewskiego (ok. 1780−1851), polskiego romantyka działającego w Petersburgu, na białoruskich ziemiach dawnej Rzeczypospolitej i w Cudnowie na Ukrainie. Barszczewski stworzył oryginalny model nawiązania równocześnie do poetyki Dziadów Adama Mickiewicza i Godziny myśli Juliusza Słowackiego. W mroczną, „czarną” wizję świata wpisał konsekwentnie odwołania do obu poetów romantycznych, unikając jakiegokolwiek antagonizowania, przeciwstawiania jednego wieszcza drugiemu. Jest to zarazem jeden z najwcześniejszych przykładów sięgania w romantyzmie polskim po inspiracje obu autorytetów. Spójność światu przedstawianemu Barszczewskiego zapewnia jego pesymistyczna, mroczna wizja kosmosu, w której jedyną pociechę − ale już w wymiarze pośmiertnym, metafizycznym − niesie religia, rzymski katolicyzm w jego odmianie unickiej.
Keywords