İbnü’l-Arabî’nin Nûr-i Muhammedî Açısından Hz. Muhammed ve Diğer Peygamberler Arasındaki İlişkilere Bakışı

Abstract

Tasavvufta Nûr-i Muhammedî konusu ilk dönemden itibaren mutasavvıfların ve müfessirlerin bazı âyet ve hadisler ışığında dikkat çektikleri bir husustur. Sûfîlere göre Nûr-i Muhammedî, Allah’ın ilk yarattığı varlığın adı olmasından dolayı, farklı din, mezhep ve kültürlerde yer alan ilk varlık hakkındaki düşüncelerle karşılaştırılmıştır. Bu konuda İbnü’l-Arabî’nin eserlerinde, mutlak Varlık’ın ilk tezâhürü olarak Nûr-i Muhammedî ile ilgili açıklamalara genişçe yer verdiği görülmektedir. İbnü’l-Arabî Varlık ve mertebelerini açıklarken, Hakk’ın varlığının ilk taayyünü olarak Nûr-i Muhammedî’nin yaratılan ilk varlık olduğunu ve diğer varlıkların bu nurdan yaratıldığını söyler. İlk yaratılan şey ile ilgili kalem, akıl, ruh, arş gibi farklı isimlendirmeleri aslında bir hakîkatin farklı yönleri olarak gören İbnü’l-Arabî, böylece ilk yaratılış ile ilgili bütün görüşleri kendi ontolojisinde birleştirir. Günümüzde konu ile ilgili yerli ve yabancı ilmî çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmada, Nûr-i Muhammedî ile peygamberler arasındaki ilişki incelenecektir.