Öğretmenlerin duygusal zekâ düzeylerinin örgütsel yalnızlık algıları üzerindeki etkisi

Abstract

Alanyazında öğrenci başarısında öğretmenlerin önemli bir rolünün olduğu ortaya konulmuştur. Dolayısıyla okul içi süreçlerde öğretmenlerin ilişkileri ve davranışları öğretim uygulamalarını etkileyebilmektedir. Bu araştırmada, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ile örgütsel yalnızlık algıları arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. İlişkisel tarama deseninin kullanıldığı bu çalışma kesitsel bir araştırmadır. Uygun örnekleme türünün kullanıldığı çalışmaya Karabük İli Merkez ve Safranbolu ilçelerinde görev yapan 360 öğretmen katılmıştır. Araştırma verilerinin toplanmasında “İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği” ve “Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği” ölçme araçları kullanılmıştır. Sonuç olarak öğretmenlerin örgütsel yalnızlık algılarının toplamda, duygusal yoksunluk ve sosyal arkadaşlık boyutlarında düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ise toplamda, öznel iyi oluş, öz kontrol, duygusallık ve sosyallik boyutlarında orta düzeyin üstünde olduğu saptanmıştır. Bununla birlikte öğretmenlerin örgütsel yalnızlıkları ile duygusal zekâ düzeyleri arasında negatif yönlü orta düzeyli bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin örgütsel yalnızlıkları toplamının, duygusal yoksunluk ve sosyal arkadaşlık boyutlarının hem duygusal zekâ toplamı hem de duygusal zekanın öznel iyi oluş, öz kontrol, duygusallık ve sosyallik boyutları ile negatif yönde düşük düzeyli ilişkiler bulunmuştur. Son olarak duygusal zekanın öğretmenlerin örgütsel yalnızlıkları üzerindeki etkisinin saptanması uygulanan path analizi sonuçlarına göre modelin kabul edilebilir düzeyde uyum göstermiş ve duygusal zekanın öğretmen yalnızlığı üzerinde negatif yönlü orta düzeyde etkili olduğu görülmüştür. Bu sonuçlara bağlı olarak hem araştırmacı hem de uygulayıcılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Keywords

• duygusal zekâ
• örgütsel yalnızlık
• öğretmen
• emotional intelligence
• organizational loneliness
• teacher