Kadife Eldiven İçindeki Demir Yumruk: Rusya’nın Orta Doğu’daki Yumuşak Gücü

Abstract

Bu çalışmanın amacı, “yumuşak güç” kavramının Rus politika yapıcıları tarafından nasıl algılandığını ve uygulama bölgelerinden biri olan Orta Doğu coğrafyasında ne şekilde kullanıldığını tartışmaktır. Mevcut akademik yazında Rus yumuşak gücüne ilişkin yapılmış çalışmaların ağırlıklı olarak Orta Asya, Kafkaslar, Baltık ülkeleri ve Doğu Avrupa’yı içeren eski Sovyet etki alanına yönelik olduğu görülmektedir. Oysaki Rusya’nın Orta Doğu’ya yönelik izlemiş olduğu dış politika değerlendirildiğinde askerî müdahale, zor kullanma, tehdit, siyasi manipülasyon ve vekil savaşları gibi sert güç unsurlarının yanı sıra yumuşak güç araçlarını da içeren çok boyutlu bir yaklaşıma sahip olduğu görülmektedir. Bu noktadan hareketle çalışma Rus yumuşak gücünün bölgedeki etkisini ve sınırlılıklarını ortaya koyarak literatürdeki boşluğu doldurmayı hedeflemektedir. Rusya’nın Orta Doğu’daki yumuşak güç projeksiyonu irdelenirken resmî belgeler, kurumsal raporlar, istatistikler ve anketlerin yanı sıra karar alıcıların demeçleri ve söyleşiler de dikkate alınarak söylem ve uygulamada Rus yumuşak gücünün Orta Doğu özelindeki geçirmiş olduğu değişim, süreç takibi yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmada Orta Doğu’da Rus yumuşak gücünün Nye’ın ortaya koyduğu yumuşak güç kavramından hem anlayış hem de uygulama olarak farklılaştığı ve esnek ve pragmatik bir anlayışa sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu esneklik Rusya’ya kısa vadede avantaj sağlamış olsa da uzun dönemde sürdürülebilirliği noktasında sınırlılıklar taşımaktadır.

Keywords

• soft power
• russia
• middle east
• russian soft power tools
• yumuşak güç
• rusya
• orta doğu
• rus yumuşak güç araçları