نقش و جایگاه حقوق کیفری و آموزه‌های دینی در پیشگیری از وقوع جرم در دختران نوجوان مطابق با رویکرد توسعه سازمان ملل متحد

Abstract

هدف از انجام این پژوهش، تعیین اهمیت و نقش آموزه‌های دینی و حقوق کیفری اسلامی در پیشگیری از جرایم در دختران نوجوان است؛ بدین منظور رویکرد جدید سازمان ملل متحد به عنوان مبنای مقایسه انتخاب شد. این رویکرد متشکل از 5 معیار و تعدادی زیرمعیار می‌باشد که به عنوان اهداف مورد نظر این سازمان دسته‌بندی شده‌اند. با مراجعه به آرای خبرگان اقدام به تهیه فهرستی از مؤلفه‌های دینی اثرگذار بر پیشگیری از جرایم شد و این مؤلفه‌ها از راه روش سلسله مراتبی فازی مورد مقایسه زوجی و اولویت‌بندی قرار گرفتند. در انتها، تعمیم‌پذیری نتایج به روی دختران نوجوان بزهکار (جرایم سبک) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بوده است که از دیدگاه خبرگان، مؤلفه «پرورش وجدان و نفس سرزنشگر» با وزن 69265/0 دارای بالاترین درجه اهمیت و مؤلفه «تاکید بر توبه و استغفار از گناه» نیز با وزن 21926/0 دارای کم‌ترین اولویت بوده‌اند. معیارهای «پیشگیری اولیه» و «پیشگیری وضعی» به ترتیب با وزن فازی 06225/0 و 05756/0 با آموزه‌های دینی انطباق بیش‌تری داشته و امکان تحقق راحت‌تری دارند؛ ولیکن وزن آموزه‌های دینی برای تحقق اهداف مندرج در معیار «پیشگیری از جرایم سازمان‌یافته» و «پیشگیری از تکرار جرایم» به ترتیب با اوزان 0325/0 و 0433/0 کم‌تر است. نکته دارای اهمیت آن است که از دیدگاه دختران نوجوان بزهکار، مؤلفه «مجازات اسلامی» در جایگاه آخر اهمیت (هشتم) قرار داشته است، در حالی‌که از دیدگاه خبرگان نیز به عنوان مؤلفه ششم معرفی شده است؛ هم‌چنین هر دو گروه مؤلفه «پرورش وجدان و نفس سرزنشگر» را به عنوان اولویت اول انتخاب کرده‌اند.

Keywords

• جرم
• آموزه‌های دینی
• حقوق کیفری
• دختران نوجوان